آفتاب در سایه
سید علی خامنه ای (رهبر جمهوری اسلامی ایران)
فهرست
سخن ناشر ..................1
تولّد نور..................9
اهمیت نیمه شعبان..................11
مهدی، آرزو وآشنای همه..................12
ابعاد انتظار..................15
انتظار منفی..................17
آثار انتظار مثبت..................19
وظیفه منتظران..................20
امّت امیدوار..................23
ایجاد زمینه های ظهور..................25
ضرورت ومعنای عدالت..................27
عدالت محوری در حکومت مهدی (عجّل الله فرجه)..................29
درسهایی از میلاد موعود..................31
درس اوّل: به سوی صلاح..................32
درس دوم: همّت به نابودی ظلم وجور..................34
درس سوم: تجهیز نیرو واقتدار..................35
درس چهارم: تشکیل وتقویت حکومت دینی..................37
درس پنجم: حضور مستمر وکارآمد در صحنه..................39
درس ششم: مردم سالاری دینی..................41
تکاپوی دشمنان..................43
بیانات حکمت آمیز وگهربار مقام معظّم رهبری که به مناسبتهای گوناگون در موضوعهای حسّاس وبیدارگر با مخاطبان گوناگون ایراد گردیده، نمونه بارزی از انسان سازی ونکته پردازی از فرهنگ قرآنی ومعالم اسلامی وشیعی است که دریغ است با تتبّع وشیوه علمی وتفکیک محورهای آن از گوش وچشم ودل مؤمنان روزگار ونسل عصر حاضر پوشیده بماند وطنین دل آویز وترنّم معنویت آن به گوش حقیقت نیوشان مشتاق نرسد. در این مجموعه که از بیانات آن رهبر آزاده وهوشمند در محور ولایت، ویژه مناسبتهای نیمه شعبان وولادت سراسر موهبت ولی عصر، امام زمان (عجّل الله فرجه) تقریر گردیده، بهره ها می گیریم وپای زمزمه دلاویز وآگاهی بخش کلام آن بزرگوار می نشینیم؛ چرا که در آن از گونه گونه محورهای مهدی شناسی سخن به میان آمده وهمگان از سرچشمه جوشان وزلال زندگانی جاودانه وپربرکت دوازدهمین اختر تابناک عصمت
وامامت کام جان خوش وشیرین می سازیم.
در این دیباچه، به کوتاهی تمام به قلّه های کلام مقام معظّم رهبری اشارتی می کنیم وبا این اشارتها به بشارت متن کلام دلنشین ومستند معظّم لّه می رسیم.
محورهای کلّی این مجموعه گرانمایه، چهره گشایی رهبر از جریان ولادت حضرت مهدی (عجّل الله فرجه)، وعده های الهی در باب استقرار عدل وداد در سراسر گیتی، شکوه واهمیت نیمه شعبان، پیوند مؤمنان، دلبندان دوازدهمین اختر تابناک سمای ولایت وامامت، انتظار وتبلور امید وآرزوها ونیرومندی وتلاشهای حق پژوهانه، حضور معنوی وگسست ناپذیر آن بزرگوار در دلهای شیفته وشیعیان جهان، وظیفه انتظارمندان ودلبندان امام در امروز وآینده، تصویر امّت امیدوار به اجازت پروردگار؛ آنجا که امام چهره گشاید واز برنامه عدل جهان گستر پرده بردارد، گامهای نخستین برای حاکمیت سراسری اسلام در ایران با استفاده از این نوید جاودان وفرمانروایی این دردانه زمان، ضرورت ومعنای عدالت، درسهایی که باید از میلاد این موعود سعادت بخش بگیریم... همه موضوعات پر برکاتی است که در این دفتر از بیانات رهبری با ذکر زمان ومکان کلام بلاغت نشان ایشان در دسترس شیفتگان فرهنگ اسلامی شیعی ورامش وسعادت دو جهانی به یاری خدا استفاده می کنیم.
لازم به یادآوری است که شیوه وسبک شناسی استفاده از متون ومنابع فراوان ونفیس موضوع مهدویت وگسترش آن در میان ملّتها وآیینها، به ویژه استفاده شخص ایشان از ارزنده ترین
تحقیقات وسخن شناسی ورعایت اقتضای حال زمان وزمانیان عصر، از چشمگیرترین خصیصه های این گفتارهاست که علاوه بر تحکیم عقاید در دل مؤمنان، برای گویندگان ونویسندگان نیز در این زمینه سبک وبرداشتی بس مؤثر به دست داده است. در پرتو درخشان ونوازشگر انتظار فرج می فرمایند:
انتظار یکی از پربرکت ترین حالات انسان است؛ آن هم در انتظار دنیایی روشن از نور عدل وداد"یملأ الله الأرض قسطا وعدلا". خدای متعال به دست او سرزمین بشری وهمه روی زمین را از عدالت ودادگستری پر خواهد کرد... یکی از ابعاد انتظار، اعتماد وامیدواری به آینده ومأیوس نبودن است... که به انسان تعلیم می دهد تا در راه خیر وصلاح مبارزه کند... انتظار به معنای قانع نشدن به وضع موجود است... منتظریم تا ظرفیت نیکی عالم پر بشود(1).
روز پر شکوه نیمه شعبان را، عید همه انسانها ومصداق وعده الهی برای برافراشتن علم سرفراز خدا در روی زمین توصیف می کنند:
روز ولادت مهدی موعود «ارواحنا لتراب مقدمه الفداء»، حقیقتا روز عید همه انسانهای پاک وآزاده جهان است... ما همین قدر می دانیم که وجود امام زمان، مصداق وعده الهی است...
بازمانده خاندان وحی ورسالت، علم سرافراز خدا
-----------------
(1) ص ١۵ و ١۶.
در زمین است: «السّلام علیک أیها العلم المنصوب والعلم المصبوب والغوث والرّحمة الواسعة وعدا غیر مکذوب...»(2).
رابطه شیعیان با امام زمان را یک رابطه ماندگار ومحرّک شوقها وعشقها به سمت آن نقطه معرّفی می کنند ومی فرمایند:
رابطه شیعیانی که این اعتقاد را دارند، با مقام ولایت ومهدی موعود یک رابطه دایمی است...
امروز ذهنیت بشر آماده آن است که بفهمد، بداند ویقین کند که انسان والایی خواهد آمد وبشریت را از زیر بارهای ظلم وستم نجات خواهد داد؛ همان چیزی که همه پیغمبران برای آن تلاش کرده اند؛ همان چیزی که پیغمبر اسلام در آیه قرآن وعده آن را به مردم داده است: «وَیضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ واَلْأَغْلالَ اَلَّتِی کانَتْ عَلَیهِمْ...»(3) دست قدرت الهی به وسیله یک انسان عرشی، یک انسان خدایی متّصل به عالم غیبی... می تواند این آرزو را برای بشریت برآورده کند(4)...
-----------------
درباره وظیفه منتظران فرمودند:
«بزرگ ترین وظیفه منتظران امام زمان (عجّل الله فرجه) این است که از لحاظ معنوی واخلاقی وعملی، وپیوندهای دینی واعتقادی وعاطفی با مؤمنین، وهمچنین برای پنجه درافکندن با زورگویان، خود را آماده کنند...»(5).
اوّلین قدم برای حاکمیت اسلام وبرای نزدیک شدن ملّتهای مسلمان به عهد ظهور مهدی موعود (ارواحنا فداه وعجّل الله فرجه) به وسیله ملّت ایران برداشته شده است... قبل از ظهور مهدی موعود، در میدانهای مجاهدت، انسانهای پاک امتحان می شوند، در کوره های آزمایش وارد می شوند وسربلند بیرون می آیند وجهان به دوران آرمانی وهدف مهدی موعود (ارواحنا فداه) روز به روز نزدیک تر می شود(6).
مقام معظّم رهبری شعار پرتوان واصلاحگر مهدویت را در دعای ندبه منعکس می بینند ودر جایی می فرمایند:
شما برادران وخواهران توجّه دارید که برجسته ترین شعار مهدویت عبارت است از عدالت. مثلا در دعای ندبه وقتی شروع به بیان وشمارش صفات آن بزرگوار می کنیم، بعد از نسبت او به پدران بزرگوار وخاندان مطهّرش، اوّلین جمله ای که ذکر می کنیم، این است:
«أین المعدّ لقطع دابر الظلمة أین المنتظر لإقامة الأمت والعوج أین المرتجی لإزالة الجور والعدوان»(7).
-----------------
(5) ص ٢٠.
(6) ص ٢۵.
(7) از دعای ندبه: کجاست کسی که زمینه را برای ریشه کن کردن ستمکاران آماده می کند؟ کجاست آن که می آید وهرچه انحراف وکجی است، آن را راست می کند؟ آن که امید برای سرنگونی بیدادگران را در عالم می سراید.
تأکید استوار مقام معظّم رهبری در جشنهای نیمه شعبان- زادروز موفور السّرور امام زمان-علاوه بر شرکت همگان در مسرّت سراپا لذّت این آیین مقدّس، بر این اصل است که چه درسهایی بر ما لازم است که از این عطیه الهی بگیریم. در این مورد سفارش مؤکد دارند که:
فراتر از همه این اظهار ارادتها وابراز شور ومسرّتها از این یاد وخاطره تاریخی، «ما باید از این حادثه عظیم درس بگیریم. هر سال که این جشنها بر پا می شود ودلها را معطّر می کند، اگر درسهای عمیق که در تجدید این خاطره وجود دارد، برای رفتارها وعمل، بتواند یک آموزه ومعلّم به حساب بیاید، یقینا پیشرفت جامعه ما به سمت کمال روان تر وسریع تر خواهد شد»(8).
درس اوّل: یک درس از این درسها این است که همه بدانند واذعان وباور کنند که حرکت عالم به سمت صلاح است؛ به سمت آفاق روشن است...
مستکبران عالم هرچه می خواهند بگویند؛ تظاهر به قدرت نمایی بکنند؛ امّا لشکر حقّ وحقیقت وکاروانی که بشریت را به سمت سر منزل عدل وداد پیش می برد، روزبه روز در حال افزایش یافتن است... سعی کرده بودند یک روزی شعار توحید به کلّی فراموش شود... امّا امروز در این منطقه عالم این شعارها، شعارهای رسمی یک حکومت است؛
-----------------
(8) ص ٣٢.
شعارهای رسمی اداره کشور وآحاد ملّت است.
درس عملی دیگر این است که نابود کردن بنای ظلم در سطح جهان نه فقط ممکن است، بلکه حتمی است. این یأسی که گریبانگیر بسیاری از نخبگان دنیای امروز است، بی معناست. انسانها می توانند تلاش کنند وپرچم عدالت را-ولو در یک نقطه محدود-بلند کنند... امام بزرگوار ما این یأس را از دلها پاک کرد وبه مردم امید وشجاعت داد.
نتیجه این شد که مردم به پا خاستند، نهضت کردند، تن به سختی دادند، مبارزه کردند، از جان خود دریغ نکردند وتوانستند در این نقطه از عالم با عوامل ظلم ونظام ظالمانه وشیطانی مبارزه وآن را ریشه کن وسرنگون کنند.
درس دیگری که اعتقاد به مهدویت وجشنهای نیمه شعبان باید بدهد، این است که عدالتی که ما در انتظار آن هستیم، در سطح همه جهان است، در همین آیه: (لِیقُومَ اَلنّاسُ بِالْقِسْطِ...)(9) خدای متعال همه پیغمبران را فرستاده است برای این که قسط وعدل را در سراسر جهان مستقر کنند. لذا شما می بینید از روزی که نظام اسلامی به وجود آمد-یعنی اسلام مجهزّ به قدرت یک ملّت بزرگ وامکانات یک کشور ودولت بزرگ شد-دشمنان اسلام حرکت اسلام را جدّی گرفته وعلاقه مندان وطرفداران اسلام هم در اطراف واکناف عالم امیدوار شدند.
-----------------
(9) حدید/ ٢۵.
درس دیگر اعتقاد به مهدویت وجشنهای نیمه شعبان برای من وشما این است که هرچند این جشنها یک آرمان والاست ودر آن هیچ شکی نیست؛ امّا نباید مسئله را فقط به جنبه آرمانی آن ختم کرد... باید به دنبال آن عمل بیاید. انتظار برای این است که ما باید خود را برای سربازی امام زمان آماده کنیم.
درس دیگر، مردم سالاری دینی است، وآن که حکومت آینده حضرت مهدی موعود (ارواحنا فداه) یک حکومت مردمی به تمام معناست.
مردمی یعنی چه؟ یعنی متّکی به ایمانها واراده ها وبازوان مردم است. امام زمان تنها دنیا را پر از عدل وداد نمی کند، امام زمان از آحاد مؤمن مردم وبا تکیه به آنهاست که بنای عدل الهی را در سراسر عالم استقرار می بخشد ویک حکومت صد درصد مردمی تشکیل می دهد.
مطالعه وبه کار بستن تأکیدها ورهنمودهایی که در این مجموعه به مناسبت نیمه شعبان، از سخنان رهبر معظّم انقلاب در مناسبتهای گوناگون فراهم آمده است، امید است به یاری خدای متعال ما را سودمند افتد وتعالی آینده نظام را تأمین نماید.
تولّد نور
روز ولادت مهدی موعود (ارواحنا لتراب مقدمه الفداء) حقیقتا روز عید همه انسانهای پاک وآزاده عالم است(10). فقط کسانی در این روز ممکن است احساس شادی وخرسندی نکنند که یا جزو پایه های ظلم، یا جزو پیروان طواغیت وستمگران عالم باشند والاّ کدام انسان آزاده ای است که از گسترش عدالت، از برافراشته شدن پرچم دادگری ورفع ظلم در سراسر جهان، خرسند نشود وآن را آرزو نکند(11).
-----------------
(10) امام مهدی (عجّل الله فرجه) ١۵ شعبان سال ٢۵۵ هجری قمری در شهر سامرّاء چشم به جهان گشود. نام آن حضرت، نام پیامبر وکنیه اش کنیه پیامبر (ابو القاسم) است. از القاب امام دوازدهم، می توان به: «حجّت، خلف صالح، بقیة الله، قائم، صاحب الزّمان ومهدی اشاره کرد، که لقب اخیر، مهم ترین آنها می باشد. نرجس خاتون که او را «سوسن»، «صقیل»، «ملیکه» و«ریحانه» هم می گویند، مادر آن حضرت می باشد وبه علم، فضیلت وپاکدامنی شهرت دارد.
(11) سخنرانی به مناسبت ولادت حضرت مهدی (عجّل الله فرجه) وهفته بسیج، ٣ / ٩ / ١٣٧٨.
درباره برکات این میلاد معظّم وحقایقی که در باب وجود اقدس ولی عصر (ارواحنا لتراب مقدمه الفداء) هست، من قادر نیستم سخن تازه ای بگویم. درک مراتب معنوی وحقایق الهی در باب این قطب اعظم عالم امکان وخلیفه خدا ومظهر صفات واسمای الهی، در حدّ زبان وبیان وقلب وفهم کسی همچون من قاصر نیست. خود آنها باید درباره امام زمان سخن بگویند؛ همچنان که خود آنها باید درباره علی بن ابی طالب (علیه الصّلواة والسّلام) وبقیه اولیا واصفیای دین سخن بگویند. ما همین قدر می دانیم که وجود مقدّس امام زمان، مصداق وعده الهی است.
همین قدر می دانیم که این بازمانده خاندان وحی ورسالت، علم سرافراز خدا در زمین است.
«السّلام علیک أیها العلم المنصوب والعلم المصبوب والغوث والرّحمة الواسعة وعدا غیر مکذوب»(12) او وعده الهی ومصداق لطف خدا بر انسانیت وبشریت است. او مستوره ونمونه ای از اولیا واصفیا وانبیا وبرجسته ترین بندگان خداست. او نمایشگر مبلغ فضل الهی بر بنی آدم است. اینها چیزهایی است که خود آنان بیان فرمودند. اگر ما بتوانیم در حدّ فهم قاصر وناقص خودمان، رشحاتی از این گفته ها را درک کنیم وبفهمیم، خیلی برد کرده ایم(13).
-----------------
(12) الاحتجاج، طبرسی، ج ٢ ، ص ۴٩٣ وبحار الانوار، علاّمه مجلسی، ج ٩١ ، ص ٣٧ ، باب ٢٨ وج ٩٩ ، ص ٩٣ - ٨١ ، باب ٧.
(13) دیدار عمومی با اقشار مختلف مردم در روز نیمه شعبان، ١١ / ١٢ / 1369.
اهمیت نیمه شعبان
یکی از مهم ترین روزهای سال همین روز نیمه شعبان است که هم مصادف با ولادت ذی جود ومسعود حضرت بقیة الله (ارواحنا فداه) شده است وهم شب وروز نیمه شعبان-با قطع نظر از ولادت این بزرگوار در این شب وروز-از لیالی وایام متبرک هستند. شب نیمه شعبان، شب بسیار متبرکی است؛ تالی تلو لیالی قدر، ووقت توجّه وتذکر وتوسّل به ذیل عنایات باری تعالی وطلب ودرخواست است(14). اعمال وادعیه ای هم دارد که اگر موفّق شده اید وآنها را انجام داده اید، ان شاء الله مشمول قبول پروردگار باشد. اگر کسانی هم غفلت کردند وتوجّه نداشتند، به یاد نگهدارند که همه سال، شب نیمه شعبان را مغتنم بشمارند(15).
تفاوت عید ولادت حضرت بقیة الله با بقیه اعیاد اسلامی این است که اعیاد بزرگ، همه از گذشته حکایت می کنند؛ اما عید ولادت حضرت بقیة الله به آینده نوید می دهد. برای همین است که دلهای مؤمنین به این روز بزرگ واین ولادت عظیم وابسته است(16).
روز نیمه شعبان، روز امید وایمان به آینده، روز مجاهدان پاکباز وصادق، وروز نگاه به آینده روشن وتلاش برای آن است(17).
-----------------
(14) ر. ک: کتاب مفاتیح الجنان، شیخ عبّاس قمی، باب فضیلت واعمال شب وروز نیمه شعبان.
(15) در جمع اقشار مختلف مردم، به مناسبت نیمه شعبان. ٢۵ / ٩ / 1376.
(16) در اجتماع بزرگ مردم اصفهان. ٨ / ٨ / ١٣٨٠.
(17) در اجتماع مردم نجف آباد. ١٠ / ٨ / ١٣٨٠.
مهدی، آرزو وآشنای همه
ارتباط قلبی یکایک مردم مؤمن با مقام ولایت عظمی وولی الله اعظم، یکی از برکات است که از مشخّص بودن مهدی موعود (عجّل الله تعالی فرجه الشّریف) در عقیده مردم ما ناشی می شود. ما علاوه بر اعتقاد بر اصل وجود مهدی واین که کسی خواهد آمد ودنیا را از عدل وداد پر خواهد کرد، شخص مهدی را هم می شناسیم ونام وکنیه وپدر ومادر وتاریخ ولادت وکیفیات غیبت واصحاب نزدیک وحتّی بعضی از کیفیات هنگام ظهور او را نیز می دانیم. اگرچه آن شخصیت درخشان وخورشید تابان را در برون ومحیط زندگی خود نمی بینیم واو را تطبیق نمی کنیم، امّا معرفت به حال او داریم(18).
رابطه بین شیعیانی که این اعتقاد را دارند، با مقام ولایت ومهدی موعود، یک رابطه دایمی است وچقدر خوب وبلکه لازم است که یکایک ما، قلبا هم این رابطه را با توجّه وتوسّل وحرف زدن با آن حضرت حفظ کنیم. طبق همین زیاراتی که وارد شده وبعضا مأثور است وبه احتمال زیاد به خود معصوم (علیه السلام) مستند می باشد، این رابطه قلبی ومعنوی بین آحاد مردم وامام زمان (عجّل الله فرجه) یک امر مستحسن، بلکه لازم ودارای آثاری است؛ زیرا امید وانتظار را به طور دایم در دل انسان زنده نگه می دارد. ٢
امروز ذهنیت بشر، آماده آن است که بفهمد، بداند ویقین کند که انسان والایی خواهد آمد وبشریت را از زیر بارهای ظلم
-----------------
(18) دیدار با مسئولین وخانواده شهدا، ٢٢ / ١٢ / 1368.
وستم نجات خواهد داد. همان چیزی که همه پیغمبران برای آن تلاش کرده اند؛ همان چیزی که پیغمبر اسلام در آیه قرآن، وعده آن را به مردم داده است؛ «وَ یضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ واَلْأَغْلالَ اَلَّتِی کانَتْ عَلَیهِمْ...»(19) دست قدرت الهی به وسیله یک انسان عرشی، یک انسان خدایی، یک انسان متّصل به عالمهای غیبی-معنوی وعوالمی که برای انسانهای کوته فکری مثل ما، قابل درک وتشخیص نیست، می تواند این آرزو را برای بشریت برآورده کند.
لذا دلها، شوقها وعشقها به سمت آن نقطه، متوجّه وروز به روز متوجّه تر است...
... ما به زمان ظهور امام زمان (ارواحنا فداه) -این محبوب انسانها-نزدیک شده ایم؛ زیرا معرفتها پیشرفت کرده است... آرزوی همه بشر، وجود چنین عنصر والایی است. عقده های فروخورده انسانها در طول تاریخ، چشم به انتهای این افق دوخته است، تا انسان والا وبرگزیده ای از برگزیدگان خدا بیابد، تار وپود ظلم وستم را-که انسانهای شریر در همه تاریخ تنیده اند-از هم بدرد(20).
یکی از آن سربندها در مفاهیم معرفتی ما همین مسئله امام زمان است؛ اصلا مسئله مهدویت یکی از آن مسائل محوری وبه اصطلاح سربند است که از آن رشته هایی منشعب می شود وخیلی از دشمنان به فکر افتادند که آن را از بین ببرند؛ یعنی این فکر را تضعیف ویا نابود کنند(21).
-----------------
(19) اعراف/ 157.
(20) سخنرانی به مناسبت ولادت حضرت مهدی، ٣ / ٩ / ١٣٧٨.
(21) در دیدار مسئولان نهضت سوادآموزی، ۶ / ١٠ / ١٣٨٠.
البتّه اعتقاد به ظهور مهدی در دورانی از تاریخ، مخصوص شیعه نیست؛ همه مسلمانان-اعمّ از شیعه وسنی به این معنا معتقدند؛ بلکه غیر مسلمانان هم به یک صورت معتقدند. منتها امتیاز شیعه در این است که این شخصیت نجات بخش بشریت را با نام ونشان وخصوصیات می شناسد ومعتقد است که او همواره برای دریافت دستور الهی، حاضر وآماده است. هروقت پروردگار عالم به او دستور دهد، او آماده شروع آن کار عظیمی است که بناست بشریت وتاریخ را متحوّل کند. آنچه ما به عنوان یک درس وتعلیم معرفتی وعملی از این قضیه باید بگیریم، مهم است(22).
همه بشریت متدین، منتظر مصلح است وهمه مسلمین، منتظر مهدی موعودند وخصوصیت مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه وارواحنا فداه) در نظر مسلمانان این است که: «یملأ الله به الأرض قسطا وعدلا کما ملئت ظلما وجورا»(23) عدل وداد،
-----------------
(22) در دیدار با مردم به مناسبت نیمه شعبان، مصلاّی تهران، ٣٠ / ٧ / ١٣٨١.
(23) شیخ صدوق در کتاب خود، از طریق سلسله راویان از ابن عبّاس نقل می کند که پیامبر فرمود: به تحقیق، علی بن ابی طالب پیشوای امتّم وبعد از من جانشین من بر آنان است. یکی از فرزندان وی، قائم منتظر می باشد که خداوند بزرگ به وسیله او زمین را از عدل وداد پر می کند؛ همچنان که از ظلم وجور پر شده باشد. قسم به خدایی که مرا بحق برای بشارت برانگیخت، به یقین کسانی که در زمان غیبت، نسبت به امام قائم (عجّل الله فرجه) ثابت قدم بمانند، از یاقوت سرخ عزیزتر وکمیاب ترند. در این هنگام جابر بن عبد الله انصاری برخاست وپرسید: یا رسول الله! آیا برای فرزندت، غیبت هم رخ خواهد داد؟ پیامبر (ص) فرمود: بلی. سوگند به خدا «وَلِیمَحِّصَ اَللهُ اَلَّذِینَ آمَنُوا ویمْحَقَ اَلْکافِرِینَ (آل عمران، ١۴١)» تا بدین آزمایش، اهل ایمان ومعرفت از هر عیب ونقصی پاک وکامل شوند وکافران نیز به سزای اعمالشان رسند. سپس آن حضرت ادامه داد: ای جابر! به یقین مسئله غیبت یکی از امرهای خدای سبحان وسرّی از اسرار اوست که حقیقت آن بر بندگان پوشیده می باشد. پس، از شک در امر خدای متعال بر حذر باش! زیرا این شک مساوی با کفر است. إکمال الدّین وإتمام النّعمه، شیخ صدوق، ج اوّل، ص ٢٨٧ ، حدیث ٧ وکشف الغمه، علاّمه اربلی، ج ٢ ، ص ۵٢١ وبحار الانوار، علاّمه مجلسی ج ۵١ ، ص ٧٣ ، باب اول، حدیث ١٨. همچنین آیة الله ابو طالب تجلیل تبریزی در کتاب من هو المهدی با استفاده از نصوص واحادیث متواتر به تعیین شخص آن بزرگوار وفردفرد اجداد او از پدر تا پیامبر اکرم (سلام الله علیهم اجمعین) پرداخته است. این کتاب توسّط جامعه مدرّسین حوزه علمیه قم انتشار یافته وترجمه فارسی آن به قلم جلیل تجلیل به وسیله انتشارات سروش (تهران ١٣٨٢) به چاپ رسیده است.
استقرار عدالت در جامعه، از بین بردن ظلم از سطح زمین خصوصیت مهدی موعود است(24).
ابعاد انتظار
انتظار، یکی از پر برکت ترین حالات انسان است. آن هم در انتظار دنیایی روشن از نور عدل وداد. «یملأ الله به الأرض قسطا وعدلا.»(25) خدای متعال به دست او، سرزمین بشری وهمه روی زمین را از عدالت ودادگستری پر خواهد کرد. انتظار چنین روزی را باید داشت. نباید اجازه داد که تصرّف شیطانها وظلم وعدوان طواغیت عالم، شعله امید را در دل خاموش کند. باید
-----------------
(24) در دیدار با سپاهیان به مناسبت میلاد امام حسین (علیه السلام) وروز پاسدار، ١٠ / ١٢ / 1368.
(25) بحار الانوار، ج ٣۶ ، ص ٣١۶ ، باب ۴١ ، حدیث ١۶٢ وج ٣٨ ، ص ١٢۶ ، باب ۶١ ، حدیث ٧۶.
انتظار کشید. انتظار، چیز عجیبی است ودارای ابعاد گوناگونی می باشد. یکی از ابعاد انتظار، اعتماد وامیدواری به آینده ومأیوس نبودن است. همین روح انتظار است که به انسان تعلیم می دهد تا در راه خیر وصلاح مبارزه کند. اگر انتظار وامید نباشد، مبارزه معنی ندارد واگر اطمینان به آینده هم نباشد، انتظار معنی ندارد. انتظار واقعی با اطمینان واعتماد ملزم است.
کسی که شما می دانید خواهد آمد، انتظارش را می کشید وانتظار کسی که به آمدنش اعتماد واطمینان ندارید، انتظاری حقیقی نیست. اعتماد، لازمه انتظار است واین هردو، ملازم با امید است، وامروز این امید، امری لازم برای همه ملّتها ومردم دنیا می باشد(26).
معنای صحیح انتظار، دارای ابعادی است که توجّه به این ابعاد برای کسی که می داند در فرهنگ اسلام وشیعه، چقدر به انتظار اهمیت داده شده، بسیار جالب است. یک بعد، این است که انتظار به معنای قانع نشدن به وضع موجود است. «انتظار داریم»، یعنی هرچه خیر وعمل خوب انجام دادیم وبه وجود آمده، کم وغیر کافی است ومنتظریم تا ظرفیت نیکی عالم پر بشود. یک بعد دیگر از ابعاد انتظار، دلگرمی مؤمنین نسبت به آینده است. انتظار مؤمن، یعنی این که تفکر الهی-این اندیشه روشنی که وحی بر مردم عرضه کرده است-یک روز سراسر زندگی بشر را فراخواهد گرفت. یکی بعد انتظار این است که منتظر، با شوق وامید حرکت کند. انتظار یعنی امید. انتظار،
-----------------
(26) در دیدار با مسئولان وخانواده شهدا، ٢٢ / ١٢ / 1368.
ابعاد گوناگون دیگری هم دارد(27)... انتظار یعنی دل سرشار از امید بودن نسبت به پایان راه زندگی بشر. ممکن است کسانی آن دوران را نبینند ونتوانند درک کنند، فاصله هست؛ امّا بلاشک آن دوران وجود دارد(28).
انتظار منفی
من فقط یک جمله در باب انتظار عرض می کنم. این که در روایات ما وارد شده است که افضل اعمال امّت، انتظار فرج است(29)، یعنی چه؟ مگر انتظار چیست؟ انتظار ظهور حضرت ولی الله الأعظم (ارواحنا فداه)، مگر چه مضمون وچه معنایی در بطن خود دارد که این قدر دارای فضیلت است؟ یک معنای انحرافی در باب انتظار بود که خوشبختانه امروز از آن فهم وبرداشت غلط، اثر چندانی نیست. کسانی که مغرض ویا نادان بودند، این طور به مردم یاد داده بودند که انتظار، یعنی این که شما از هر عمل مثبت واز هراقدام وهرمجاهدت وهراصلاحی دست بکشید ومنتظر بمانید تا صاحب عصر وزمان، خودش بیاید واوضاع را اصلاح کند ومفاسد را بر طرف نماید. انقلاب، این منطق ومعنای غلط وبرداشت باطل را، یا کمرنگ کرد
-----------------
(27) دیدار با اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه شعبان، ١١ / ١٢ / 1369.
(28) در اجتماع مردم قم به مناسبت میلاد حضرت مهدی (عجّل الله فرجه)، ٣٠ / ١١ / ١٣٧٠.
(29) در این مضمون، روایات زیادی از پیامبر، حضرت امیر المؤمنین وسایر معصومین (علیهم السلام) نقل شده است ومرحوم علاّمه مجلسی باب ٢٢ از جلد ۵٢ بحار الانوار را به این احادیث اختصاص داده است.
ویا از بین برد. پس بحمد الله این معنا، امروز در ذهن جامعه ما نیست(30).
اعتقاد به امام زمان، به معنای گوشه گیری نیست. جریانهای انحرافی قبل از انقلاب تبلیغ می کردند، الآن هم در گوشه وکنار تبلیغ می کنند که امام زمان می آید واوضاع را درست می کند؛ ما امروز دیگر چه کار کنیم!؟ چه لزومی دارد ما حرکتی بکنیم!؟ این مثل آن است که در شب تاریک، انسان چراغ روشن نکند، چون فردا بناست خورشید عالمتاب بیاید وروز بشود وهمه دنیا را روشن کند. خورشید فردا، ربطی به وضع کنونی من وشما ندارد.
امروز اگر ما می بینیم در هرنقطه دنیا، ظلم وبی عدالتی وتبعیض وزورگویی وجود دارد، اینها همان چیزهایی است که امام زمان (عجّل الله فرجه) برای مبارزه با آنها می آید. اگر ما سرباز امام زمانیم، باید خود را برای مبارزه با اینها آماده کنیم(31).
خود آقا می آید انجام می دهد، یعنی چه؟ امروز تکلیف شما چیست؟ شما امروز باید چه بکنی؟ شما باید زمینه را آماده کنی تا آن بزرگوار بتواند بیاید ودر آن زمینه آماده، اقدام بکند. از صفر که نمی شود شروع کرد! جامعه ای می تواند پذیرای مهدی موعود (ارواحنا فداه) باشد که در او آمادگی وقابلیت باشد؛ والاّ مثل انبیا واولیای طول تاریخ می شود(32).
-----------------
(30) دیدار با اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه شعبان، ١١ / ١٢ / 1369.
(31) دیدار با اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه شعبان در مصلاّی تهران، ٣٠ / ٧ / ١٣٨١.
(32) در جمع اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه شعبان، ٢۵ / ٩ / 1376.
آثار انتظار مثبت
چند خصوصیت در این عقیده مهدویت هست که این خصوصیات برای هرملّتی، در حکم خون در کالبد ودر حکم روح در جسم است. یکی امید است. گاهی اوقات دستهای قلدر وقدرتمند، ملّتهای ضعیف را به جایی می رسانند که امیدشان را از دست می دهند. وقتی امید را از دست دادند، دیگر هیچ اقدام نمی کنند؛ می گویند چه فایده ای دارد؟ ما که دیگر کار از کارمان گذشته است؛ با چه کسی در بیفتیم؟ چه اقدامی بکنیم؟ برای چه تلاش بکنیم؟ ما که دیگر نمی توانیم... اعتقاد به مهدویت، به وجود مقدّس مهدی موعود (ارواحنا فداه) امید را در دلها زنده می کند(33).
عقیده به امام زمان، نمی گذارد مردم تسلیم بشوند؛ به شرطی که این عقیده را درست بفهمند. وقتی که این عقیده به طور حقیقی در دلها جا بگیرد، حضور امام غایب در میان مردم حس می شود. امام بزرگوار وعزیز ومعصوم وقطب عالم امکان وملجأ همه خلایق، اگرچه غایب است وظهور نکرده؛ امّا حضور دارد. مگر می شود حضور نداشته باشد؟ مؤمن، این حضور را در دل خود وبا وجود وحواسّ خویش، حس می کند. آن مردمی که می نشینند، راز ونیاز می کنند ودعای ندبه را با توجّه می خوانند، زیارت آل یاسین را زمزمه می کنند ومی نالند، می فهمند چه می گویند. آنها حضور این بزرگوار را حس می کنند، ولو هنوز ظاهر نشده وغایب است. غیبت او، به احساس حضورش ضرری
-----------------
(33) همان.
نمی زند. ظهور نکرده است؛ امّا هم در دلها وهم در متن زندگی ملّت حضور دارد. مگر می شود، حضور نداشته باشد؟ !
شیعه خوب کسی است که این حضور را حس کند وخود را در حضور او احساس نماید. این، به انسان امید ونشاط می بخشد.
این ملّت بزرگ، بیش از همه چیز به همین امید نیاز دارد. ملّتی که در راه خدا وبرای عظمت اسلام، مجاهدت ومبارزه می کند وافتخار طول تاریخ بشر وهمه تاریخ اسلام شده وپرچم اسلام را در زمان ما به اهتزاز درآورده است. چنین ملّتی، بیشتر از همه چیز به همین امید درخشان احتیاج دارد. آن اعتقاد، این امید را به او می بخشد(34).
وظیفه منتظران
بزرگ ترین وظیفه منتظران امام زمان (عجّل الله فرجه) این است که از لحاظ معنوی واخلاقی وعملی، وپیوندهای دینی واعتقادی وعاطفی با مؤمنین، وهمچنین برای پنجه در افکندن با زورگویان، خود را آماده کنند. کسانی که در دوران دفاع مقدّس، سر از پا نشناخته در صفوف دفاع مقدّس شرکت می کردند، منتظران حقیقی بودند. کسی که وقتی کشور اسلامی مورد تهدید دشمن است، آماده دفاع از ارزشها ومیهن اسلامی وپرچم برافراشته اسلام است، او می تواند ادّعا کند که اگر امام زمان بیاید، پشت سر آن حضرت در میدانهای خطر قدم خواهد گذاشت. امّا کسانی که در
-----------------
(34) در جمع اقشار مختلف مردم به مناسبت نیمه شعبان، ١٧ / ١٠ / 1374.
مقابل خطر، انحراف وچرب وشیرین دنیا، خود را می بازند وزانوانشان سست می شود، کسانی که برای مطامع شخصی خود حاضر نیستند هیچ حرکتی را که مطامع آنها را به خطر می اندازد، انجام دهند، اینها چطور می توانند منتظر امام زمان به حساب بیایند؟ کسی که در انتظار آن مصلح بزرگ است، باید در خود زمینه های اصلاح را آماده کند وکاری کند که بتواند برای تحقّق صلاح بایستد(35).
ما ملّتی منتظر هستیم، ملّتی که به امید پیشرفت وموفقیت، اقدام وتلاش وانقلاب کرد وموفّق شد. ما امروز برای انتظار، باید باب بخصوصی در زندگی خود باز کنیم. حقیقتا ملّت ما باید روح انتظار را به تمام معنا در خود زنده کند. «ما منتظریم» یعنی این امید را داریم که با تلاش ومجاهدت وپیگیری، این دنیایی که به وسیله دشمنان خدا وشیاطین، از ظلمات جور وطغیان وضعیف کشی ونکبت حاکمیت ستمگران وقلدران وزورگویان پر شده است، در سایه تلاش وفعّالیت بی وقفه ما، یک روز به جهانی تبدیل خواهد شد که در آن، انسانیت وارزشهای انسانی محترم است وستمگر وزورگو وظالم وقلدر ومتجاوز به حقوق انسانها، فرصت وجایی برای اقدام وانجام خواسته وهوی وهوس خود، پیدا نخواهد کرد، این روشنایی، در دیدگاه ما نسبت به آینده وجود دارد.
-----------------
(35) در دیدار با اقشار مختلف مردم، نیمه شعبان، مصلاّی تهران، ٣٠ / ٧ / ١٣٨١.
ما ملّت ایران باید به این معنای انتظار، بیش از گذشته تکیه کنیم، چون دنیای بشری به انتظاری که ما داریم، محتاج است.
این امیدی که در دل ملّت ایران وجود داشت ودر سایه آن توانست این کارهای بزرگ را انجام بدهد، ملّتهای ضعیف ومظلوم دنیا، امروز به این امید احتیاج دارند؛ آنها هم باید این امید را پیدا کنند. اگر پیدا کردند ونور امید در دل ملّتها تابید، کارهای دنیا اصلاح خواهد شد ومشکل ملّتهای مظلوم-اگر نگوییم به صورت کامل-به صورت معتنابهی-ولو در طول چند سال-حل خواهد شد. امّا اگر این امید در دلها نتابید وهمان طوری که شیطانها خواستند مردم مأیوس باشند، ملّتها مأیوس بمانند، روزبه روز وضع بدتر خواهد شد(36).
آرمان بلند ملّت ایران همان چیزی است که شما از ظهور طلعت مهدی آل محمّد انتظار دارید؛ یعنی عدل الهی وتجسّم جامعه عادلانه؛ جامعه ای که انسان بتواند از خطّ انحرافی ای که دنیای مادّی در مقابل او ترسیم کرده، خود را نجات دهد. منتها در مورد ظهور مهدی موعود (ارواحنا فداه) این وعده به نهایت خود خواهد رسید. حرکت شما، قدمی بلند به سوی تحقّق این وعده است. کارها در دنیا به تدریج انجام می گیرد. حرکت ما باید برای ایجاد این جامعه عادلانه باشد. همّت ما باید ایجاد جامعه ای باشد که باطن آن، توحید، آرایش آن، عدل، جهتگیری آن، اجرای خطّ الهی وخطّ انبیاء در طول تاریخ، وبنای آن
-----------------
(36) در دیدار با مردم به مناسبت میلاد حضرت مهدی، ١١ / ١٢ / 1369.
براساس برخورداری انسان از آرزوی دیرین همیشگی اش است؛ یعنی با تربیت عدالت بتواند حقیقت وجود خود را بروز دهد وبه ظهور برساند. در این هدف، تشکیل جامعه آباد، ایجاد ثروت عمومی، پیشرفت علمی وبرخورداری انسان از تمام مواهب ومزایای طبیعی وجود دارد(37).
امّت امیدوار
همه مسلمانان، حقیقت مهدی موعود را از طریق روایات خدشه ناپذیری که از نبّی اکرم (صلّی الله علیه وآله) واولیای دین رسیده است، قبول دارند(38). امّا این حقیقت در هیچ جای جهان اسلام مثل محیط زندگی ملّت عزیز ما وشیعیان، این برجستگی واین چهره درخشان واین روح پرتپش وپر امید را ندارد. این به خاطر آن است که ما به برکت روایات متواتره خودمان، شخص مهدی موعود را با خصوصّیاتش می شناسیم... مردم ما، ولی الله اعظم
-----------------
(37) در دیدار با رزمندگان لشکر ١۴ امام حسین، سپاه پاسداران، ١۴ / ٨ / ١٣٨٠.
(38) درباره وجود، غیبت وظهور حضرت مهدی (عجّل الله فرجه)، علاوه بر علمای شیعه، احادیث بسیاری از طریق پیشوایان اهل سنّت در کتب: صحیحین بخاری ومسلم وسنن ترمذی، نسایی، ابو داوود وابن ماجه منقول می باشد. علاوه بر این، شخصیتهای برجسته آنان، مانند: احمد حنبل، ابو القاسم طبرانی، ابو نعیم اصفهانی و... احادیث امام مهدی را حافظ وناقل بوده اند. حتّی برخی از آنان مثل ابو نعیم اصفهانی وابی حجر عسقلانی، در اخبار وعلامات ظهور کتاب مستقل نوشته اند. مرحوم آیت الله العظمی سید صدر الدّین صدر، بعضی از این احادیث را که از طریق اهل سنّت درباره امام مهدی نقل شده، در کتابی تحت عنوان «المهدی» گرد آورده است.
وجانشین خدا در زمین وبقیه اهل بیت پیامبر را با نام وخصوصیات می شناسند. از لحاظ عاطفی وفکری با او ارتباط برقرار می کنند. به او می گویند؛ به او شکوه می برند؛ از او می خواهند وآن دوران آرمانی-دوران حاکمیت ارزشهای والای الهی بر زندگی بشر-را انتظار می برند. این انتظار، دارای ارزش زیادی است. این انتظار به معنای آن است که وجود ظلم وستم در عالم، چشمه امید را از دلهای منتظران نمی زداید وخاموش نمی کند. اگر این نقطه امید در زندگی جمعیتی نباشد، چاره ای ندارد جز این که به آینده بشریت بدبین باشد... دورانی خواهد رسید که قدرت قاهره حق، همه قلّه های فساد وظلم را از بین خواهد برد وچشم انداز زندگی بشر را با نور عدالت منوّر خواهد کرد. معنای انتظار دوران امام زمان، این است(39).
امروز وجود مقدّس حضرت حجّت (ارواحنا فداه) در میان انسانهای روی زمین، منبع برکت، منبع علم، منبع درخشندگی، زیبایی وهمه خیرات است. چشمهای ناقابل وتیره ما آن چهره ملکوتی را از نزدیک نمی بیند؛ امّا او مثل خورشیدی درخشان است؛ با دلها مرتبط وبا روحها وباطنها متّصل است وبرای انسانی که دارای معرفت باشد، موهبتی از این برتر نیست که احساس کند ولی خدا، امام برحق، عبد صالح، بنده برگزیده در میان همه بندگان عالم ومخاطب به خطاب خلافت الهی در زمین، با او ودر کنار اوست؛ او را می بیند وبا او مرتبط است(40).
-----------------
(39) در اجتماع بزرگ مردم قم، نیمه شعبان، ٣٠ / ١١ / ١٣٧٠.
(40) در جشن بزرگ منتظران ظهور، همزمان با هفته بسیج، ٣ / ٩ / ١٣٧٨.
ایجاد زمینه های ظهور
مسئله ولادت حضرت مهدی (علیه الصّلواة والسّلام وعجّل الله تعالی فرجه الشریف) از این جهت هم حایز اهمیت است که مسئله انتظار ودوران موعود را که در مذهب ما-بلکه در دین مقدس اسلام-ترسیم شده است، -دوران موعود آخر الزّمان، دوران مهدویت-ما به یاد بیاوریم، روی آن تکیه کنیم وبر روی آن مطالعه ودقّت وبحثهای مفیدی انجام بگیرد(41).
اوّلین قدم برای حاکمیت اسلام وبرای نزدیک شدن ملّتهای مسلمان به عهد ظهور مهدی موعود (ارواحنا فداه وعجّل الله فرجه) به وسیله ملّت ایران برداشته شده است وآن، ایجاد حاکمیت قرآن است... برای ظهور مهدی موعود (ارواحنا فداه) زمینه باید آماده بشود وآن عبارت از عمل کردن به احکام اسلامی وحاکمیت قرآن واسلام است... قبل از ظهور مهدی موعود، در میدانهای مجاهدت، انسانهای پاک امتحان می شوند؛ در کوره های آزمایش وارد می شوند وسربلند بیرون می آیند وجهان به دوران آرمانی وهدفی مهدی موعود (ارواحنا فداه) روزبه روز نزدیک تر می شود(42).
إن شاء الله همه شما وهمه ما، هم این توفیق را پیدا کنیم که روزی در رکاب آن بزرگوار باشیم، برای خدا تلاش ومجاهدت کنیم، در مقابل چشم آن بزرگوار در راه خدا جانمان را از دست بدهیم وبه فیض شهادت برسیم-بزرگ ترین شرف وافتخار
-----------------
(41) در جمع اقشار مختلف مردم، نیمه شعبان، ٢۵ / ٩ / 1376.
(42) در اجتماع بزرگ مردم قم، نیمه شعبان، ٣٠ / ١١ / ١٣٧٠.
همین است-هم تا قبل از ظهورشان، در زمان غیبت، خدای متعال توفیق بدهد که ما سربازان آن بزرگوار، متوسّل ومتذکر آن بزرگوار باشیم؛ انس ورابطه قلبی وروحی با آن بزرگوار داشته باشیم(43).
جوانان عزیز، بسیجیان! یکی از آن خورشیدهای فروزان، به فضل وکمک پروردگار وبه اراده الهی، امروز در زمان ما به عنوان بقیة الله فی أرضه، به عنوان حجّة الله علی عباده، به عنوان صاحب زمان وولی مطلق الهی در روی زمین وجود دارد. برکات وجود او، انوار ساطعه از وجود او، امروز هم به بشر می رسد(44).
پس می شود زمینه ها را فراهم کرد. وقتی یک چنین زمینه هایی إن شاء الله گسترش پیدا کند، زمینه ظهور حضرت بقیة الله (ارواحنا فداه) نیز پدید می آید ومسئله مهدویت-آن آرزوی دیرین بشر ومسلمین-تحقّق پیدا می کند(45).
این زمینه ها وقتی آماده شد، آن وقتی که معلوم شد در مقابل قدرت مادّی مستکبران عالم زمینه این وجود دارد که آحاد بشر بتوانند بر روی حرف حقّ خود بایستند، آن روز، روز ظهور امام زمان است. آن روز، روزی است که منجی عالم بشریت به فضل پروردگار ظهور کند وپیام او همه دلهای مستعد را که در همه جای جهان هستند، به خود جذب کند، وآن وقت، دیگر قدرتهای ستمگر، قدرتهای زورگو، قدرتهای متّکی به زر وزور
-----------------
(43) در جمع اقشار مختلف مردم، نیمه شعبان، ٢۵ / ٩ / 1376.
(44) در اجتماع بزرگ جشن منتظران ظهور، هفته بسیج، ٣ / ٩ / ١٣٧٨.
(45) در جمع اقشار مختلف مردم، نیمه شعبان، ٢۵ / ٩ / 1376.
نتوانند حقیقت را-آن چنانی که قبل از آن همیشه کرده اند-با فشار زر وزور خود به عقب بنشانند یا مکتوم نگه دارند. شما مردم عزیز-بخصوص شما جوانها-هرچه که در صلاح خود، در معرفت واخلاق ورفتار وکسب صلاحیتها در وجود خودتان بیشتر تلاش کنید، این آینده را نزدیک تر خواهید کرد. اینها دست خود ماست. اگر ما خودمان را به صلاح نزدیک کنیم، آن روز نزدیک خواهد شد. همچنان که شهدای ما با فدا کردن جان خودشان آن روز را نزدیک کردند. آن نسلی که برای انقلاب آن فداکاریها را کردند، با فداکاریهای خودشان آن آینده را نزدیک تر کردند، هرچه ما کار خیر واصلاح درونی خود وتلاش برای اصلاح جامعه انجام بدهیم، آن عاقبت را دایما نزدیک تر می کنیم(46).
البته وعده الهی حق است واستقرار عدل جهانی در دوران ظهور حضرت بقیة الله (ارواحنا فداه) انجام خواهد گرفت؛ امّا یک ملت مؤمن ومبارز می تواند زمینه را برای تشکیل آن حکومت فراهم کند؛ همچنان که ملّت ایران تاکنون توانسته وبر خیلی از مشکلات فایق نیز آمده است(47).
ضرورت ومعنای عدالت
مظهر عدل پروردگار، امام زمان (عجّل الله فرجه) است ومی دانیم که بزرگ ترین خصوصیت امام زمان (علیه الصّلواة والسّلام) که در
-----------------
(46) سخنرانی در سالروز میلاد امام مهدی (عجّل الله فرجه)، ٢٢ / ٨ / ١٣٧٩.
(47) در مراسم بیعت اقشار مردم ومسئولین استان خراسان وشهر مشهد، ٨ / ۴ / 1368.
دعاها وزیارات وروایات آمده است، عدالت می باشد: «یملأ الله به الأرض قسطا وعدلا.» ما باید امروز جامعه را جامعه عدالت بکنیم. در بنای یک جامعه، عدالت از هرچیز مهم تر است.
عدالت به معنای عدم تبعیض در حقوق وحدود واحکام است.
عدالت، یعنی کمک به مردم محروم وضعیف. عدالت، یعنی این که برنامه ها وحرکت کلّی کشور، در جهت تأمین زندگی مستضعفان باشد. عدالت به معنای این است که کسانی که در زیر سایه سنگین نظام طاغوتی از حقوق خود محروم مانده اند، به حقوقشان برسند. عدالت یعنی این که عدّه خاصّی برای خودشان حقّ ویژه ای قایل نباشند. عدالت یعنی این که حقوق انسانی واجتماعی وعمومی وحدود الهی، یکسان بر مردم اجرا شود. اگر جلوی کسانی که با تکیه بر فریب وزور ویا براساس کارهای ناصحیح ومبتنی بر عقلهای مادّی ومنحرف از معنویت، توانسته اند به چیزهایی که حقّ آنها نبوده است، دست پیدا کنند، گرفته شود تا فرصتی برای ادامه کار خود پیدا نکنند، عدالت تحقّق پیدا کرده است(48).
ما در این راه به کمکها وامدادهای غیبی الهی وبه دعای ولی عصر (ارواحنا فداه) معتقد ومتّکی هستیم. ما عقیده داریم که دعای آن حضرت دلهای ما را محکم واستوار می کند وراه را بر ما می گشاید(49).
-----------------
(48) در دیدار با مسئولان وجمعی از خانواده های شهدا، نیمه شعبان، ٢٢ / ١٢ / 1368.
(49) در دیدار وبیعت مردم استان همدان وشهرهای ساری وساوه، ۵ / ۴ / 1368.
عدالت محوری در حکومت مهدی (عجّل الله فرجه)
هدف حکومت ولی عصر (عجّل الله تعالی فرجه الشّریف) در آخر زمان هم باز همین عدل است. وقتی شما روایات مربوط به امام زمان (عجّل الله فرجه) وهمچنین دعاها وزیارتهای مربوط به ایشان را می خوانید، می بینید که روی چه چیزی تکیه می شود: «و أنت الّذی تملأ الأرض قسطا وعدلا بعد ما ملئت ظلما وجورا»(50). کلمه «بعد» در یکی دو دعا بیشتر نیست. من یک وقت در نماز جمعه گفتم که «تملأ الأرض قسطا وعدلا بعد ما ملئت ظلما وجورا» را در جایی پیدا نکردم. گفتم: به جز دو جا در روایات «کما ملئت ظلما وجورا» آمده است. یکی از آن دو جا، زیارت غیر معتبری است ودیگری که زیارت نسبتا خوبی است، سند درستی ندارد. «سلام الله الکامل التام» آنجا هم «بعد ما ملئت ظلما وجورا» است. در همه این روایات ودعاها، مسئله آمدن امام زمان (عجّل الله فرجه) معلّل به این شده که آن بزرگوار بیاید ودر دنیا قسط وعدل بیاورد. اصلا مشکل دنیا در این است که قسط وعدل نیست. مشکل دنیا روز به روز هم زیادتر می شود(51).
لیکن در بین همه این جنجالها، ما شعله های ظلم وجور ونظام ظالمانه واستکبار را مشاهده می کنیم که روزبه روز مشتعل تر می شود، «کما ملئت ظلما وجورا.» الآن دنیا از ظلم
-----------------
(50) ر. ک: مفاتیح الجنان، شیخ عبّاس قمی، باب اوّل در ادعیه وزیارات، استغاثه به امام زمان، که با جمله «سلام الله الکامل التام...» آغاز می شود.
(51) در دیدار با مسئولان نظام به مناسبت یازدهمین سالگرد پیروزی انقلاب، ٩ / ١١ / 1368.
وجور پر شده وواقعا ملّتها پناهی ندارند. اگر ما خودمان را در سایه اسلام حفظ کنیم، می توانیم پناه ملّتها باشیم. بنابراین، هدف بزرگ پیامبران وهدف قیام ولی عصر (عجّل الله تعالی فرجه الشّریف) تأمین عدالت اجتماعی است. اوّلین ارزش در نظام ما از لحاظ عملی، باید تأمین عدالت اجتماعی باشد(52).
دنیای سرشار از عدالت، پاکی وراستی ومعرفت ومحبّت، دنیای دوران امام زمان (عجّل الله فرجه) است که زندگی بشر هم از آنجا به بعد است. زندگی حقیقی انسان در این عالم، مربوط به دوران بعد از ظهور امام زمان است که خدا می داند بشر در آنجا به چه عظمتهایی نایل خواهد شد(53).
شما برادران وخواهران توجّه دارید که برجسته ترین شعار مهدویت عبارت است از عدالت. مثلا در دعای ندبه، وقتی شروع به بیان وشمارش صفات آن بزرگوار می کنیم، بعد از نسبت او به پدران بزرگوار وخاندان مطهّرش، اوّلین جمله ای که ذکر می کنیم، این است: «أین المعدّ لقطع دابر الظلمه، أین المنتظر لإقامة الأمت والعوج، أین المرتجی لإزالة الجور والعدوان»(54).
یعنی دل بشریت می تپد تا آن نجات بخش بیاید وستم را ریشه کن کند، بنای ظلم را-که در تاریخ بشر از زمانهای گذشته همواره وجود داشته وامروز هم با شدّت وجود دارد-ویران کند
-----------------
(52) همان.
(53) بخشی از خطبه های نماز جمعه تهران، ٢۶ / ١ / ١٣٧٩.
(54) کجاست کسی که زمینه را برای ریشه کن کردن ستمکاران آماده می کند. کجاست آن منتظری که کجی را راست می کند. کجاست آن جایگاه امید برای سرنگونی ستم وبیدادگری؟
وستمگران را سر جای خود بنشاند. این اوّلین درخواست منتظران مهدی موعود، از ظهور آن بزرگوار است. یا در زیارت آل یاسین، وقتی خصوصیات آن بزرگوار را ذکر می کنید، یکی از برجسته ترین آنها این است که «الّذی یملأ الأرض عدلا وقسطا کما ملئت ظلما وجورا». انتظار، این است که او همه عالم-نه یک نقطه-را سرشار از عدالت کند وقسط را در همه جا مستقر نماید.
در روایاتی هم که درباره آن بزرگوار هست، همین معنا وجود دارد. بنابراین انتظار منتظران مهدی موعود، در درجه اوّل، انتظار استقرار عدالت است(55).
درد بزرگ بشریت، امروز همین مسئله فقدان عدالت است.
همیشه دستگاههای ظلم وجور در سطح دنیا به شکلهای مختلف بر مردم جفا کرده اند؛ بشریت را زیر فشار قرار داده اند وانسانها را از حقوق طبیعی خود محروم کرده اند. امّا امروز این معنا از همیشه تاریخ بیشتر است ورفع این را انسان از ظهور مهدی موعود می طلبد وانتظار می برد. بنابراین مسئله، مسئله طلب عدالت است(56).
درسهایی از میلاد موعود
جشن میلاد حضرت حجّت (عجّل الله فرجه وارواحنا فداه) برای عموم شیعیان، بلکه همه عدالت خواهان عالم، یک عید بزرگ
-----------------
(55) دیدار با اقشار مختلف مردم در مصلاّی تهران، نیمه شعبان، ٣٠ / ٧ / ١٣٨١.
(56) همان.
است. لذا مردم ما در این جشن با همه وجود وبا دل وجان، محبّت وارادت خود را به آستان حضرت بقیة الله (ارواحنا فداه) ابراز می کنند. آنچه برای ما-به عنوان دوستداران ومعتقدان به امامت وولایت حضرت مهدی (سلام الله علیها) -مهم است، این است که علاوه بر اظهار ارادت وشادی، از این خاطره تاریخی، یا از این اعتقاد شیعی درس بگیریم(57).
این میلاد واین یاد بزرگ باید به ما درس بدهد. احساسات، بسیار خوب است؛ عواطف، پشتوانه بسیاری از اعمال نیکوی انسانهاست؛ ایمان وعقیده قلبی به وجود این منجی عظیم عالم، شفابخش بسیاری از بیماریها ودردهای معنوی وروحی واجتماعی است؛ ولی فراتر از همه اینها، ما باید از این یاد، از این خاطره، از این حادثه عظیم، درس بگیریم. هر سال این جشنها بر پا می شود ودلها را معطّر می کند؛ اگر درسهای عمیقی که در تجدید این خاطره وجود دارد، برای رفتار ما وعمل ما بتواند یک آموزنده ومعلّم به حساب بیاید، یقینا پیشرفت جامعه ما به سمت کمال، روان تر وسریع تر خواهد شد(58).
درس اوّل: به سوی صلاح
یک درس از این درسها این است که همه بدانند، همه اذعان وباور کنند که حرکت عالم به سمت صلاح است؛ به سمت آفاق روشن است. مستکبران عالم هرچه می خواهند، بگویند؛ تظاهر
-----------------
(57) همان.
(58) سخنرانی به مناسبت نیمه شعبان، ٢٢ / ٨ / ١٣٧٩.
به قدرت نمایی بکنند؛ امّا لشکر حقّ وحقیقت وکاروانی که بشریت را به سمت سر منزل عدل وداد پیش می برد، روزبه روز در حال افزایش یافتن است. گذشت سالها نمی تواند این امید را در دلها از بین ببرد، یا کم فروغ کند ودر آینده-که امیدواریم آن آینده چندان دور نباشد-همه آحاد بشر طعم عدالت را به معنای واقعی کلمه خواهند چشید. حقّانیت آن دولت الهی وحکومت ربوبی در زمین در این است که همه آحاد بشر سهم خود را از معرفت حقیقت وعمل به حقیقت خواهند گرفت. قدرتمندان ومستکبران وزورگویان وزراندوزان وزورمداران عالم هرچه تلاش کرده اند وبکنند، نخواهند توانست این حرکت را، این رفتار طبیعی بشر به سمت صلاح را متوقّف کنند. البتّه در کار خدا در زمین طفره نیست. کارها بر طبق روال طبیعی انجام می گیرد؛ امّا طبیعت وفطرت عالم این است؛ طبیعت عالم این است که به سمت کمال برود ومی رود.
شعارهایی که امام زمان (علیه الصّلواة والسّلام وعجّل الله تعالی فرجه) بر سر دست خواهد گرفت وعمل خواهد کرد، امروز شعارهای مردم ماست؛ شعارهای یک کشور ویک دولت است.
این خودش یک گام بسیار بلندی به سوی اهداف امام زمان است. یک روزی شعار توحید، شعار معنویت، شعار دینداری در دنیا منسوخ شده بود. سعی کرده بودند به طور کلّی آن را به دست فراموشی بسپارند. امّا امروز در این منطقه عالم، این شعارها، شعارهای رسمی حکومت است، شعارهای رسمی اداره کشور وآحاد ملّت است. علاوه بر این، این شعارها آرزوی
ملّتهای مسلمان در بسیاری از کشورهای دنیاست واین شعارها یک روز تحقّق پیدا خواهد کرد(59).
درس دوم: همّت به نابودی ظلم وجور
درس عملی دیگر از این موضوع، این است که نابود کردن بنای ظلم در سطح جهان، نه فقط ممکن است، بلکه حتمی است. این مطلب بسیار مهمّی است که نسلهای بشری امروز معتقد نباشند که در مقابل ظلم جهانی، نمی شود کاری کرد. امروز وقتی ما با نخبگان سیاسی دنیا از ظلمهای مراکز قدرت بین المللی وسیستم جهانی ظلم-که امروز به سرکردگی استکبار در همه دنیا وجود دارد-صحبت می کنیم، می بینیم آنها می گویند: بله، چیزی که شما می گویید، درست است؛ واقعا دارند ظلم می کنند؛ امّا کاری نمی شود کرد! یعنی مجموعه بزرگی از نخبگان که سررشته کار دنیا در دست آنهاست، اسیر یأس وناامیدی اند واین یأس وناامیدی را به ملّتهای خود سرریز می کنند وآنها را از این که بتوان نقشه ظالمانه وشیطانی امروز دنیا را عوض کرد، مأیوس می کنند. بدیهی است که انسانهای مأیوس نمی توانند هیچ حرکتی در راه اصلاح انجام بدهند. آن چیزی که انسانها را وادار به کار وحرکت می کند، نور ونیروی امید است. اعتقاد به مهدی موعود، دلها را سرشار از نور امید می کند. برای ما که معتقد به آینده حتمی ظهور مهدی موعود (علیه السلام) هستیم، این یأس که گریبانگیر بسیاری از نخبگان دنیاست، بی معناست. ما
-----------------
(59) همان.
می گوییم: نخیر! می شود نقشه سیاسی دنیا را عوض کرد؛ می شود با ظلم ومراکز قدرت ظالمانه درگیر شد ودر آینده، نه فقط این معنا امکان پذیر است، بلکه حتمی است. وقتی ملّتی معتقد است نقشه ظالمانه وشیطانی امروز در کلّ عالم قابل تغییر است، آن ملّت شجاعت پیدا می کند واحساس می کند دست تقدیر، تسلّط ستمگران را برای همیشه به طور مسلّم ننوشته است(60).
انسانها می توانند تلاش کنند وپرچم عدالت را-ولو در یک نقطه محدود-بلند کنند. شما ببینید ملّتهایی که امروز در گوشه وکنار عالم زیر فشار ظلم وستم زندگی می کنند، اگر این امید را در دل خود بپرورانند که می شود با ظلم مبارزه کرد، چه اتّفاقی در دنیا می افتد وچطور ملّتها بیدار می شوند! یک روز ملّت ایران هم در پنجه اقتدار رژیم طاغوتی دچار همین یأس بود؛ ولی امام بزرگوار ما با تعالیم اسلامی، این یأس را از دلها پاک کرد وبه مردم امید وشجاعت داد. نتیجه این شد که مردم به پا خاستند، نهضت کردند، تن به سختی دادند، مبارزه کردند، از جان خود دریغ نکردند وتوانستند در این نقطه از عالم، با عوامل ظلم ونظام ظالمانه وشیطانی مبارزه وآن را ریشه کن وسرنگون کنند(61).
درس سوم: تجهیز نیرو واقتدار
درس دیگری که اعتقاد به مهدویت وجشنهای نیمه شعبان باید
-----------------
(60) در دیدار با اقشار مختلف مردم، نیمه شعبان، مصلاّی تهران، ٣٠ / ٧ / ١٣٨١.
(61) همان.
به ما بدهد، این است که عدالتی که ما در انتظار آن هستیم -عدالت حضرت مهدی (علیه السلام) که مربوط به سطح جهان است-با موعظه ونصیحت به دست نمی آید. یعنی مهدی موعود ملّتها نمی آید ستمگران عالم را نصیحت کند که ظلم وزیاده طلبی وسلطه گری واستثمار نکنند. با زبان نصیحت، عدالت در هیچ نقطه عالم مستقر نمی شود. استقرار عدالت، چه در سطح جهانی -آن طور که آن وارث انبیا انجام خواهد دارد-و چه در همه بخشهای دنیا، احتیاج به این دارد که مردمان عادل وانسانهای صالح وعدالت طلب، قدرت را در دست داشته باشند وبا زبان قدرت با زورگویان حرف بزنند. با کسانی که سرمست قدرت ظالمانه هستند، نمی شود با زبان نصیحت حرف زد؛ با آنها باید با زبان اقتدار صحبت کرد. آغاز دعوت پیغمبران الهی با زبان نصیحت است. امّا بعد از آن که توانستند طرفداران خود را گرد بیاورند وتجهیز کنند، آنگاه با دشمنان توحید ودشمنان بشریت با زبان قدرت حرف می زدند(62).
شما ببینید در همین آیه کریمه قرآن که راجع به قسط صحبت می کند ومی گوید خدای متعال همه پیغمبران را فرستاد: «لِیقُومَ اَلنّاسُ بِالْقِسْطِ»(63)، برای این که قسط وعدل را در جامعه مستقر کند، بلافاصله می فرماید: «وَ أَنْزَلْنَا اَلْحَدِیدَ فِیهِ بَأْسٌ شَدِیدٌ ومَنافِعُ لِلنّاسِ»؛ یعنی پیغمبران علاوه بر این که با زبان دعوت سخن می گویند، با بازوان وسرپنجگان قدرتی که
-----------------
مجهّز به سلاح هستند، با زورگویان وقدرت طلبان فاسد، معارضه ومبارزه می کنند. پیغمبر اکرم وقتی به مدینه آمد ونظام اسلامی را تشکیل داد، آیات قرآن را بر مردم می خواند وبه گوش دشمنان هم می رسانید؛ امّا به این اکتفا نمی کرد. کسانی که طرفدار عدالت هستند، در مقابل زورگویان وزیاده طلبان ومتجاوزان به حقوق انسانها باید خود را به قدرت مجهّز کنند. لذا شما می بینید از روزی که نظام اسلامی به وجود آمد-یعنی اسلام مجهّز به قدرت یک ملّت بزرگ وامکانات یک کشور ودولت بزرگ شد-دشمنان اسلام حرکت اسلام را جدّی گرفتند وعلاقه مندان وطرفداران اسلام هم در اطراف واکناف عالم امیدوار شدند. بسیاری از پیغمبران در میدان مبارزه وجهاد مقدّس وقتال قدم می گذاشتند «وَ کأَینْ مِنْ نَبِی قاتَلَ مَعَهُ رِبِّیونَ کثِیرٌ»(64).
درس چهارم: تشکیل وتقویت حکومت دینی
کسانی که خیال می کنند اسلام باید برود ودر گوشه ای بنشیند ومردان اسلام ودین، فقط زبان نصیحت را به کار بگیرند، اینها -دانسته یا ندانسته-همان چیزی را می گویند که مراکز قدرت جهانی آن را می خواهند وآرزو می کنند. مراکز قدرت استکباری از این که رهبران
-----------------
(64) آل عمران/ ١۴۶ : چه بسیار پیامبرانی که همراه او، توده های انبوه کارزار کردند.
اسلامی در گوشه ای از دنیا بنشینند وگاهی پیام بدهند ویک کلمه حرفی بزنند-همچنان که رهبران مسیحی در هرقضیه ای پیام می دهند، نصیحتی می کنند وجمله ای می گویند-هیچ ترسی ندارند. می دانند این خطری برای آنها نیست. از این که ملّتهای مسلمان بیدار شوند وتشکیل حکومت بدهند، از این که ایمان اسلامی آحاد مردم در قالب یک نظام ویک دولت ویک حکومت تجسّم پیدا کند، واهمه دارند ومی ترسند. نظام اسلامی وملّت مسلمان ایران ودولت جمهوری اسلامی، بزرگ ترین قدم را در این راه برداشت وبه برکت مجاهدت جوانها ومردان وزنان مؤمن وفداکار این ملّت، اسلام در دنیا به عنوان یک قدرت ظاهر شد. هرچه این قدرت بتواند خود را مستقرتر وپایدارتر کند، نظام ظالمانه وشیطانی دنیا بیشتر تهدید می شود(65).
بعضیها بی توجّه، از جدایی دین وسیاست حرف می زنند؛ یعنی دین را به گوشه های خلوت برانند وانسان دیندار، فقط به نصیحت اکتفا کند. در اینجا نصیحت نمی تواند کاری بکند. آنچه که می تواند قدرتها را مهار وتهدید کند ودر برابر ظلم وفساد مقاومت کند وریشه آن را برکند یا آن را متزلزل کند، قدرت الهی واسلامی است؛ قدرت سیاسی ای است که در اختیار احکام اسلامی باشد. امام زمان (ارواحنا فداه) با اقتدار وقدرت وتکیه بر توانایی ای که ایمان والای خود او وایمان پیروان ودوستانش، او را مجهّز به آن قدرت کرده است، می رود گریبان ستمگران عالم را می گیرد وکاخهای ستم را ویران می کند(66).
-----------------
درس پنجم: حضور مستمر وکارآمد در صحنه
درس دیگر اعتقاد به مهدویت وجشنهای نیمه شعبان برای من وشما این است که هرچند اعتقاد به حضرت مهدی (ارواحنا فداه) یک آرمان والاست ودر آن هیچ شکی نیست؛ اما نباید مسئله را فقط به جنبه آرمانی آن ختم کرد-یعنی به عنوان یک آرزو در دل، یا حدّاکثر در زبان، یا به صورت جشن-نه؛ این آرمانی است که باید به دنبال آن عمل بیاید. انتظاری که از آن سخن گفته اند، فقط نشستن واشک ریختن نیست. انتظار به معنای این است که ما باید خود را برای سربازی امام زمان آماده کنیم. سربازی امام زمان، کار آسانی نیست. سربازی منجی بزرگی که می خواهد با تمام مراکز قدرت وفساد بین المللی مبارزه کند، احتیاج به خودسازی وآگاهی وروشن بینی دارد.
عدّه ای این عقیده را وسیله ای برای تخدیر خود یا دیگران قرار می دهند. این غلط است. ما نباید فکر کنیم که چون امام زمان خواهد آمد ودنیا را پر از عدل وداد خواهد کرد، امروز وظیفه ای نداریم؛ نه؛ بالعکس، ما امروز وظیفه داریم در آن جهت حرکت کنیم تا برای ظهور آن بزرگوار آماده شویم. شنیده اید در گذشته کسانی که منتظر بودند، سلاح خود را همیشه همراه داشتند؛ این عمل نمادین است ومعنایش این است که انسان از لحاظ علمی، فکری وعملی باید خود را بسازد(67) ودر میدانهای فعّالیت
-----------------
(67) بنابراین، امروز مسلّح شدن یک جوان ایرانی، شیعی ومسلمان به علم، آگاهی، توانایی، نبوغ وابتکار در عرصه های مختلف، برای دشمنان اسلام ودر رأس آنها آمریکا، بسیار تلخ، دشوار وشکننده است. امروز مصداق بزرگ وبارز «مرگ بر آمریکا» در همین علم آموزی، دانایی، داشتن نبوغ، خلاّقیت توأم با ایمان وتعهّد جوانان ما نهفته است. آمریکا قبل از این که از سلاحهای به اصطلاح هسته ای ما در ایران بترسد، از همین خلاّقیت واحساس خودکفایی، ایمان، شهامت وشجاعت جوانان ما می ترسد، که با تلاش وکوشش مخلصانه به فن آوریهای مثبت هسته ای دست یافته اند ومی خواهند نیازهای علمی ایران وجهان اسلام را خود تهیه وتأمین کنند وهرگز دست گدایی به سوی بیگانگان دراز ننمایند. این احساس خودکفایی وبازگشت به خویش، از هزاران سلاح هسته ای برای دشمنان کشنده تر است. دنیای غرب ودولتمردان آمریکا، خود به خوبی می دانند که ایران فاقد سلاحهای هسته ای است؛ امّا با شیطنت این را بهانه قرار داده ودر صددند تا جلوی همان فن آوریهای مثبت هسته ای وسایر تلاشهای در راه سازندگی یک ملّت زنده دل را بگیرند. همان طوری که تجربه نشان داده ودر همین سالهای اخیر مشاهده کردیم، دشمنان اسلام حتّی حاضر نیستند که مسلمانان، عروسک واسباب بازی بچه هایشان را هم خود تهیه وتأمین بکنند؛ چنان که اخیرا وقتی عروسک «دارا وسارا» که نوآوری یک مسلمان ایرانی بود، به بازار آمد، چقدر کمپانیها وشرکتهای تجاری ومحافل سیاسی وفرهنگی دنیای غرب به هراس واضطراب وتکاپو افتادند؛ زیرا در این یک حرکت به ظاهر کوچک، علاوه بر ضربه فرهنگی، خسارات مهّم اقتصادی را متحمّل شدند. تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل! آن طوری که از بیانات وتأکیدات رهبر معظّم انقلاب استفاده می شود، امروز اگرچه شعار «مرگ بر آمریکا» لازم است، ولی هرگز کافی نیست وجوانان، علاوه بر آن، باید تلاش کنند هرکدام با تحصیل علوم، فنون ورشته های مورد علاقه ونیاز جامعه، حدّاقل در یکی از آنها-ولو در رشته های به ظاهر کم اهمیت مانند: نجّاری، خیاطی، مکانیکی و... -دارای تخصّص وتبحّر باشند وبدین ترتیب نیاز جامعه اسلامی را برآورده سازند ودر نهایت، زمینه ظهور حضرت مهدی موعود (عجّل الله فرجه) را فراهم آورند ودر واقع مایه افتخار وزینت برای آن امام همام شوند.
درس ششم: مردم سالاری دینی
درس مهّم دیگری که وجود دارد، این است که حکومت آینده حضرت مهدی موعود (ارواحنا فداه) یک حکومت مردمی به تمام معناست. مردمی یعنی چه؟ یعنی متّکی به ایمانها واراده ها وبازوان مردم است. امام زمان، تنها دنیا را پر از عدل وداد نمی کند؛ امام زمان از آحاد مؤمن مردم وبا تکیه به آنهاست که بنای عدل الهی را در سرتاسر عالم استقرار می بخشد ویک حکومت
صددرصد مردمی تشکیل می دهد(69). امّا این حکومت مردمی با حکومتهای مدّعی مردمی بودن ودمکراسی در دنیای امروز از زمین تا آسمان تفاوت دارد. آنچه امروز در دنیا اسم دمکراسی ومردم سالاری را روی آن گذاشته اند، همان دیکتاتوریهای قدیمی است که لباس جدید بر تن کرده است؛ یعنی دیکتاتوری گروهها. اگر رقابت هم وجود دارد، رقابت بین گروههاست ومردم در این میان هیچ کاره اند. یک گروه به قدرت دست پیدا می کند ودر سایه قدرت سیاسی ای که همه زمامهای امور را در کشور در اختیار او می گذارد وبا سوء استفاده از این قدرت، ثروت وپول وسرمایه را به نفع خود گردآوری می کند وآنها را در راه به دست آوردن دوباره قدرت مصرف می کند.
دمکراسیهای امروز دنیا بر پایه تبلیغات دروغ وفریبنده ومسحور کردن چشمها ودلهاست. امروز در دنیا هرجا شعار دمکراسی می دهند، شما ببینید برای تبلیغات کاندیداهای ریاست جمهوری ویا نمایندگان مجلس چه کار می کنند! پول خرج می کنند. دمکراسی در پنجه اقتدار پول، اسیر است.
مردم سالاری امام زمان-یعنی مردم سالاری دینی-با این روش، به کلّی متفاوت است.
این که بنده تأکید می کنم باید مراقب سوءاستفاده های مالی در دستگاههای قدرت وابسته به حکومت بود، به خاطر این
-----------------
(69) چنان که از بیانات فوق برمی آید، نقش مردم را در حکومت جهانی حضرت مهدی (عجّل الله فرجه) نباید دست کم گرفت واین پذیرش، تبعیت وحضور گسترده وعمیق مردمی است که اهداف وآرمانهای مقدس آن حکومت را به مرحله بروز وعینیت خواهد رساند. بزرگ ترین معجزه آن حضرت هم در همین نقطه متمرکز است واین یک حقیقت وواقعیت زوال ناپذیر است که تجربه تاریخی در صدر اسلام و ٢۵ سال انقلاب اسلامی ایران نیز بدان تأکید بحق دارد. در صدر اسلام، بیعت وتبعیت چشمگیر جوانان وسایرین از دعوت پیامبر، آن حضرت را در میدانهای جنگ وسازندگی سربلند وپیروز وکارآمد بیرون آورد ودر مقابل، عدم حضور وعدم پذیرش مردمی-به هردلیل-سبب ٢۵ سال خانه نشینی وکناره گیری امام علی (علیه السلام) از حکومت ورهبری شد. چنان که در تاریخ انقلاب اسلامی ایران نیز، این حضور گسترده وپذیرش آگاهانه مردم بود که به رهبری حضرت امام خمینی کارآیی لازم وکافی را داد وبه رهبری معظّم له وجود خارجی بخشید. به دیگر سخن، اگرچه از یک جهت ودر واقع ودر مرحله «ثبوت»، انبیا، امامان معصوم وولی فقیه جامع شرایط، آسمانی اند واز سوی خدای متعال منصوب شده وبه سوی مردم فرستاده شده اند، امّا در مقام «اثبات» ودر مرحله اجرا، اگر بخواهند برنامه های خود را عملی کنند، زمینی اند ونیاز مبرم به پذیرش، تبعیت، بیعت وحضور مردمی دارند. حکومت جهانی حضرت مهدی موعود (عجّل الله فرجه) هم از این قاعده خارج نیست وبرای اجرای عدالت جهانی در این حکومت، بیعت وحضور چشمگیر مردم شرط اساسی وتعیین کننده به شمار می آید. امروز هم که می بینیم انقلاب اسلامی وحکومت جمهوری اسلامی، پس از ٢۵ سال، با آن همه ترفندهای دشمنان-از قبیل: کودتا، تجزیه، جنگ تحمیلی، تحریم و... - همچنان پابرجا به پیش می رود، یکی از مهم ترین دلایلش، همین پذیرش، بیعت وتجدید میثاق مردم است واین همان مردم سالاری دینی مورد تأکید مقام معظّم رهبری در متن می باشد.
است. زیان بزرگ فساد اقتصادی در دستگاههای دولتی این است که پول را در خدمت قدرت وقدرت را در خدمت پول به کار می گیرند ودور باطلی به وجود می آید. از قدرت وداشتن مسئولیت ومدیریت در بخشهای مختلف برای جمع آوری ثروت وپول سوءاستفاده بشود، بعد همان پول مجدّدا در خدمت خریدن آراء رأی دهندگان قرار گیرد؛ حالا یا خریدن آشکار-که در خیلی جاها در دنیا معمول است پول بدهند-یا خریدن پنهان با شیوه های گوناگون؛ یعنی با خرج کردنهای گوناگون، جلب محبوبیت کنند. این مردم سالاری ودخالت مردم در امور نیست. رأی مردم در اینجا بازیچه شده است.
در نظام اسلامی-که مظهر کامل آن، حکومت حضرت بقیة الله (ارواحنا فداه) است-فریب وحیله گری برای جلب آراء مردم، خودش جرم است؛ استفاده از قدرت برای به دست آوردن پول، یکی از بزرگ ترین جرایم است. آنجا یاران حضرت مهدی موظّفند در سطوح پایین زندگی کنند. نظام اسلامی ما پرتو کوچکی از آن حقیقت درخشان است. ما هرگز این ادّعا را نکردیم ونمی کنیم؛ امّا باید نشانه ای از او داشته باشیم(70).
تکاپوی دشمنان
این عقیده که همه مسلمانها به آن معتقدند، مخصوص شیعه نیست. البتّه در خصوصیات وجزئیاتش، بعضی فرق حرفهای دیگری دارند؛ امّا اصل این که چنین دورانی پیش خواهد آمد
-----------------
(70) همان.
ویک نفر از خاندان پیامبر چنین حرکت عظیم الهی را انجام خواهد داد و«یملأ الله به الأرض قسطا وعدلا کما ملئت ظلما وجورا» بین مسلمانها متواتر است. همه این را قبول دارند. خوب این عقیده از آن عقاید بسیار کارگشاست... ببینید عقیده به مهدویت چقدر مهم است! چقدر خطا می کنند کسانی که به اسم روشنفکری وبه اسم تجدّدطلبی می آیند وعقاید اسلامی را بدون مطالعه، بدون اطّلاع، بدون این که بدانند دارند چه کار می کنند، مورد تردید وتشکیک واینها قرار می دهند! اینها همان کاری را که دشمن می خواهد، راحت انجام می دهند...
بنده سندی را دیدم که آن بزرگان استعمار وفرماندهان استعماری توصیه می کنند که ما باید کاری بکنیم که این عقیده به مهدویت به تدریج از بین مردم زایل بشود(71).
این عید، مایه امید ودرست نقطه مقابل آن فضای یأس آلودی است که استکبار می خواهد در مقابل چشم مستضعفان عالم به وجود بیاورد(72).
این بدبختیهایی که شما می بینید روی زمین را فراگرفته است ودر زیارتها وآثار مربوط به ولی عصر (ارواحنا لتراب مقدمه الفداء) آمده است: «کما ملئت ظلما وجورا»، زمین در تمام دوره های تاریخ پر از ظلم وجور شده است ومی شود وآن بزرگوار می آید، همه زمین را از قسط وعدل پر می کند، این ظلم وجور، روی زمین بر اثر چیست؟ بر اثر
-----------------
(71) در جمع اقشار مختلف مردم، نیمه شعبان، ٢۵ / ٩ / 1376.
(72) در اجتماع مردم قم، ٣٠ / ١١ / ١٣٧٠.
نبود یا کمبود انسان صالح، بر اثر سروری وخدایگانی انسانهای ناصالح است(73).
امروز دستگاههای تبلیغاتی مراکز استکباری دنیا وروشنفکران وابسته به آنها در سطح عالم این طور تبلیغ می کنند که هیچ حرکتی در مقابل نظام ظالمانه کنونی ممکن نیست. با فکر انقلاب وآرمانگرایی مبارزه می کنند ومی خواهند ملّتها را متقاعد کنند که به همین وضعیت کنونی ظالمانه دنیا بسازند ودر مقابل آن هیچ عکس العملی نشان ندهند. فکر اعتقادی به مهدی، نقطه مقابل این تبلیغات غلط وظالمانه است. جوانان وروشنفکران وعموم ملّت ما با اعتقاد به ظهور مهدی (علیه الصّلوة والسّلام) این اعتقاد راسخ را در دل خود پرورش می دهند که نظام ظالمانه جهانی، قابل زوال است وابدی نیست ومی شود با آن مبارزه ودر مقابل آن ایستادگی کرد(74).
از خداوند متعال می خواهم که برکات وجود مبارک ولی عصر (ارواحنا فداه) را بر سر همه ما بگستراند وما را از سربازان وجانبازان وفدائیان وخدمتگزاران آن بزرگوار قرار دهد(75).
-----------------
(73) در دیدار با فرماندهان پاسداران کمیته انقلاب اسلامی، ١٠ / ١٠ / 1369.
(74) در دیدار با اقشار مختلف مردم، مصلاّی تهران، نیمه شعبان، ٣٠ / ٧ / ١٣٨١.
(75) در دیدار با اقشار مختلف مردم به مناسبت سالروز آزادی خرّمشهر، ١ / ٣ / ١٣٨١.