قوله تعالی:
﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یرْتَدَّ مِنْکمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکافِرِینَ﴾ (المائدة: ۵۴)
ترجمه آیه:
(ای کسانی که ایمان آورده اند، هرکدام از شمایان که از آیین خویش روی برتابد، (حق را باکی نیست) پس به زودی خداوند قومی را که دوست میدارد وآنها نیز او را دوست میدارند ونسبت به مؤمنان فروتن وبر کافران سرفراز ومقتدرند، (به نصرت اسلام) خواهد آورد).
متن روایت (۱):
محمد بن إبراهیم: المعروف بابن أبی زینب النعمانی فی کتاب الغیبة: قال: أخبرنا أحمد بن محمد بن سعید بن عقدة، قال: حدثنا الحسن بن علی (علی بن الحسن) بن فضال [قال: حدثنا محمد بن عمرو ومحمد بن الولید] قال: حدثنا (محمد بن حمزة ومحمد بن سعید، قالا: حدثنا) حمّاد بن عثمان، عن سلیمان بن هارون العجلی، قال: سمعت أبا عبد الله یقول (قال: أبو عبد الله (علیه السلام)):
إن صاحب هذا الأمر محفوظ له (أصحابه) ولو ذهب الناس جمیعاً أتی الله بأصحابه، وهم الذین قال الله (عزَّ وجلَّ): ﴿فَإِنْ یکفُرْ بِها هؤُلاءِ فَقَدْ وَکلْنا بِها قَوْماً لَیسُوا بِها بِکافِرِینَ﴾ (الانعام: ۸۹) وهم الذین قال الله ((عزَّ وجلَّ) فیهم) ﴿فَسَوْفَ یأْتِی اللهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکافِرِینَ﴾(۱).
ترجمه روایت (۱):
محمّد بن ابراهیم معروف به ابن ابی زینب نعمانی در کتاب غیبت گوید: خبرمان داد احمد بن محمّد بن سعید بن عقده، گوید: حدیثمان داد علیّ بن الحسن بن فضّال (گفت: حدیثمان آوردند محمّد بن حمزه ومحمّد بن الولید) گفت: حدیثمان دادند محمّد بن حمزه ومحمّد بن سعید، گفتند: حدیثمان آورد حمّاد بن عثمان، از سلیمان بن هارون عجلی، گفت: شنیدم حضرت ابو عبد الله صادق (علیه السلام) میفرمود:
همانا یاران صاحب این امر برایش محفوظاند (و) اگر همهی مردم از بین روند، خداوند یارانش را خواهد آورد وایشاناند که خداوند [عزّ وجلّ] (بدانها اشاره) فرمود: (پس اگر این گروه به آن کفر ورزند، همانا ما قومی را که هرگز به آن کافر نشوند بر آن برگماریم) وایشاناند که خدای [عزّ وجلّ] دربارهشان فرمود: (پس به زودی خداوند قومی را که دوستاش میدارد وآنها نیز خداوند را دوست میدارند ونسبت به مؤمنان فروتن وبر کافران سرفراز ومقتدرند (به نصرت اسلام) خواهد آورد.
متن روایت (۲):
العیاشی: بإسناده عن سلیمان بن هارون قال: قلت له إن بعض هؤلاء العجلیة یقول: (العجلة یزعمون) أن سیف رسول الله (صلّی الله علیه وآله وسلّم) عند عبد الله بن الحسن!..
فقال: والله ما رآه ولا أبوه بواحدة من عینیه، إلاّ أن یکون رآه أبوه عند الحسین (علیه السلام) وإن صاحب هذا الأمر محفوظ له، فلا تذهبن یمیناً ولا شمالاً، فإن الأمر والله واضحٌ، والله لو أن أهل السماء والأرض اجتمعوا علی أن یحولوا هذا الأمر من موضعه الذی وضعه الله فیه ما استطاعوا، ولو أن الناس کفروا جمیعاً حتی لا یبقی أحد، لجاء الله لهذا الأمر بأهل یکو(نو)ن من أهله، ثم قال: أما تسمع الله یقول: ﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یرْتَدَّ مِنْکمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یأْتِی اللهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکافِرِینَ﴾ حتی فرغ من الآیة، وقال فی آیة أخری: ﴿فَإِنْ یکفُرْ بِها هؤُلاءِ فَقَدْ وَکلْنا بِها قَوْماً لَیسُوا بِها بِکافِرِینَ﴾ ثم قال: إن (أهل) هذه الآیة هم أهل تلک الآیة(۲).
ترجمه روایت (۲):
عیّاشی به سند خود از سلیمان بن هارون آورده است که گوید: به آن جناب عرضه داشتم: بعضی از این عجلیان میگویند که شمشیر رسول خدا (صلّی الله علیه وآله وسلّم) نزد عبد الله بن حسن است!
فرمود: به خدا سوگند، نه او ونه پدرش به هیچ یک از دو چشمش آن را ندیده است؛ مگر اینکه پدرش آن را نزد امام حسین (علیه السلام) دیده باشد والبتّه برای صاحب این امر محفوظ است. پس مبادا به راست وچپ روی آوری که به خدا سوگند، امر روشن است.
به خدا قسم، اگر اهل آسمان وزمین همدست شوند که این امر را از جایگاهی که خداوند آن را در آن (جایگاه) قرار داده است تغییر دهند، نخواهند توانست واگر همه ی مردمان کفر ورزند تا جایی که هیچکس باقی نماند، حتما خداوند برای این امر کسانی را خواهد آورد که از شایستگان آن باشند.
سپس فرمود: آیا نمی شنوی که خداوند می فرماید: (ای کسانی که ایمان آورده اند، هر کدام از شمایان که از آیین خویش روی برتابد، (حق را باکی نیست) پس به زودی خداوند قومی را که دوست میدارد وآنها نیز خداوند را دوست میدارند ونسبت به مؤمنان فروتن وبر کافران سرفراز ومقتدرند (به نصرت اسلام) خواهد آورد...)- تا آخر آیه را تلاوت فرمود- ودر آیه ی دیگری فرموده است: (پس اگر این قوم به آن کفر ورزند، همانا ما قومی را که هرگز به آن کافر نشوند بر آن برگماریم) سپس آن حضرت فرمود: اهل این آیه همان اهل آن آیه اند.
پاورقی:
-----------------