﴿وَإِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لإبْراهِیمَ﴾ (الصافات: ۸۳)
قوله تعالی:
﴿وَإِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لإبْراهِیمَ﴾ (الصافات: ۸۳)
ترجمه آیه:
(وبه راستی که از جمله ی شیعیان او، ابراهیم است).
متن روایت:
الشیخ محمد بن الحسن: عن محمد بن وهبان، عن أبی جعفر محمد بن علی بن رحیم، عن العباس بن محمد، قال: حدثنی أبی عن الحسن بن (علی بن) أبی حمزة، عن أبی بصیر یحیی بن أبی القاسم قال: سأل جابر بن یزید الجعفی جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام) عن تفسیر هذه الآیة: ﴿وَإِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لإبْراهِیمَ﴾ فقال (علیه السلام):
إن الله سبحانه لما خلق إبراهیم (علیه السلام) کشف له عن بصره فنظر فرأی نوراً الی جنب العرش فقال: إلهی ما هذا النور؟ فقیل له: هذا نور محمد (صلی الله علیه وآله) صفوتی من خلقی، ورأی نوراً الی جنبه فقال: إلهی وما هذا النور؟ فقیل له: هذا نور علی بن أبی طالب (علیه السلام) ناصر دینی، ورأی الی جنبهما ثلاثة أنوار فقال: إلهی وما هذه الأنوار؟ فقیل: هذه (نور) فاطمة (علیها السلام) فطمت محبیها من النار، ونور ولدیها الحسن والحسین (علیهما السلام)، فقال: إلهی وأری تسعة أنوار قد حفوا بهم؟ قیل: یا إبراهیم هؤلاء الأئمة من ولد علی وفاطمة، فقال إبراهیم: إلهی بحق هؤلاء الخمسة الا ما عرفتنی مَن التسعة، فقال:
یا إبراهیم أولهم علی بن الحسین وابنه محمد وابنه جعفر وابنه موسی وابنه علی وابنه محمد وابنه علی وابنه الحسن والحجة القائم ابنه (علیهم السلام)، فقال إبراهیم (علیه السلام): إلهی وسیدی أری أنواراً قد أحدقوا بهم لا یحصی عددهم الا أنت؟ قیل یا إبراهیم: هؤلاء شیعة أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب (علیه السلام)، فقال إبراهیم: وبما تعرف شیعته؟ قال: بصلاة إحدی وخمسین، والجهر ببسم الله الرحمن الرحیم، والقنوت قبل الرکوع، والتختم بالیمین، فعند ذلک قال إبراهیم: اللهم اجعلنی من شیعة أمیر المؤمنین، قال: فأخبر الله فی کتابه فقال: ﴿وَإِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لإِبْراهِیمَ﴾(۱).
ترجمه روایت:
شیخ محمّد بن الحسن، از محمّد بن وهبان، از ابو جعفر محمّد بن علیّ بن رحیم، از عبّاس بن محمّد، روایت آورده است که گفت: پدرم برایم حدیث گفت از حسن بن علیّ بن ابی حمزه، از ابو بصیر یحیی بن ابی القاسم که گفت: جابر بن یزید جعفی از امام جعفر بن محمّد صادق (علیه السلام) راجع به تفسیر این آیه پرسید: (وبه راستی که از جمله ی شیعیان او، ابراهیم است). آن حضرت (علیه السلام) فرمود: همانا هنگامی که خداوند سبحان ابراهیم (علیه السلام) را آفرید، پرده از روی چشمش برگرفت. ابراهیم نگریست ونوری در کنار عرش دید. عرضه داشت: الاها، این نور چیست؟ (از درگاه حق) به او گفته شد: این نور محمّد (صلّی الله علیه وآله وسلّم) برگزیدهی آفریدگان من است. آنگاه نوری (دیگر) در کنار آن دید. پرسید: خدایا، این نور چیست؟ (از سوی خداوند) به او گفته شد: این نور علیّ بن ابی طالب (علیه السلام)، یاور دین من است. در کنار آن دو نور، سه نور دیگر دید. پرسید: خدایا، این نورها چیست؟ پاسخ آمد: این فاطمه (علیها السلام) است -که دوستانش را از آتش بازمیدارم- ونور دو پسرش حسن وحسین (علیهما السلام).
[(ابراهیم) همچنین، نه نور (دیگر) گرداگرد آنها دید] این بود که گفت: بارالاها، نه نور (دیگر) هم میبینم که پیرامون آنان را گرفته اند. گفته شد: ای ابراهیم، اینان، امامان از فرزندان علی وفاطمه اند. ابراهیم عرضه داشت: بار خدایا، به حقّ این پنج تن تو را سوگند میدهم که به من بشناسانی آن نه تن کیانند. (خداوند) فرمود: أی ابراهیم، اوّلینشان علیّ بن الحسین است وپسرش محمّد وپسرش جعفر وپسرش موسی وپسرش علی وپسرش محمّد وپسرش علی وپسرش حسن وحجّت قائم پسر اوست (علیهم السلام).
پس ابراهیم (علیه السلام) گفت: ای معبود وسرور من، نورهایی را میبینم حلقه زده پیرامونشان که شماره ی آنها را جز تو کسی نمیداند. گفته شد: ای ابراهیم، اینان شیعیان امیر اهل ایمان علیّ بن ابی طالب (علیه السلام) هستند.
ابراهیم گفت: شیعیان او به چه (نشانه هایی) شناخته میشوند؟ (خداوند) فرمود: به (خواندن) پنجاه ویک رکعت نماز وبلند خواندن بسم الله الرّحمان الرّحیم وقنوت گرفتن پیش از رکوع وانگشتری به دست راست کردن در این هنگام ابراهیم گفت: بار خدایا، مرا از شیعیان امیر المؤمنین قرار ده.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: آنگاه خداوند این را در کتاب خود خبر داد که فرمود: (وبه راستی که از جمله شیعیان او، إبراهیم است).
پاورقی:
-----------------
(۱) کشف بیان - مفقود.
