قوله تعالی:
﴿وَهُوَ شَدِیدُ الْمِحالِ﴾ (الرعد: ۱۳)
ترجمه آیه:
(واوست (خداوند) سخت انتقام گیرنده).
متن روایت:
محمد بن إبراهیم النعمانی فی الغیبة: أخبرنا أحمد بن محمد بن سعید قال: حدثنا علی بن الحسن التیملی من کتابه فی رجب سنة سبع وسبعین ومائتین قال: حدثنا محمد بن عمر بن یزید بیاع السابری، ومحمد بن الولید بن خالد الخزاز جمیعاً قالا: حدثنا حماد بن عثمان، عن عبد الله بن سنان: قال حدثنی محمد بن إبراهیم بن أبی البلاد، قال: حدثنا أبی، عن أبیه، عن الأصبغ بن نباتة قال:
سمعت علیاً (علیه السلام) یقول: (إن بین یدی القائم (علیه السلام) سنین خدّاعة، یکذب فیها الصادق، ویصدق فیها الکاذب، ویقرب منها الماحل) وفی حدیث: وینطق فیها الرویبضة، فقلت: وما الرویبضة وما الماحل؟ وقال: أوَ ما تقرؤون القرآن قوله: ﴿وَهُوَ شَدِیدُ الْمِحالِ﴾ قال: یرید المکر، فقلت وما الماحل؟ قال: یرید المکار(۱).
ترجمه روایت:
محمّد بن ابراهیم نعمانی در کتاب الغیبه گوید: احمد بن محمّد بن سعید خبرمان داد، وی گفت: علیّ بن الحسن تیملی در ماه رجب سال ۲۷۷ از کتابش برایمان حدیث گفت: محمّد بن عمر بن یزید سابری فروش، ومحمّد بن الولید بن خالد خزّاز هر دو برایمان حدیث گفتند که: حمّاد بن عثمان از عبد الله بن سنان برایمان حدیث آورد، وی گفت: محمّد بن ابراهیم بن ابی البلاد حدیثام داد وگفت: پدرم از پدرش از اصبغ بن نباته برایمان حدیث یاد کرد که گفت: شنیدم حضرت مولا (علیه السلام) میفرمود: پیشاپیش (ظهور) حضرت قائم (علیه السلام) سالهای فریبنده ای خواهد بود که راستگو در آن دروغگو ودروغگو در آن راستگو پنداشته شود وشخص "ماحل" در آن زمان مقرّب گردد ودر حدیثی آمده است که ورویبضه در آن به سخن آید.
راوی گوید: عرضه داشتم: رویبضه(۲) چیست و"ماحل" کدام است؟ فرمود: «آیا قرآن نمیخوانید که خداوند فرماید: (واوست (خداوند) سخت انتقامگیرنده) یعنی: مکر خداوند شدید است عرض کردم: ماحل چیست؟ فرمود: «مقصودش حیله گر است».
پاورقی:
-----------------
(۱) کتاب غیبت: ۲۷۸.
(۲) تفسیر واژه ی رویبضه از این حدیث افتاده است ومعنی آن طبق روایت دیگری از رسول اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلم)، شخص پست ونالایق است (رک. بحار الأنوار ۵۲-۲۴۵). مراد این است که افراد نااهل وفرومایه در کارهای مردم دخالت میکنند ونظر میدهند.