﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الأَمْرِ مِنْکمْ﴾ (النساء: ۵۹)
قوله تعالی:
﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الأَمْرِ مِنْکمْ﴾ (النساء: 59)
ترجمه آیه:
(ای کسانی که ایمان آورده اید اطاعت کنید خدا را واطاعت کنید پیغمبر واولی الامر از خودتان را).
متن روایت:
ابن بابویه قال: حدثنا غیر واحدٍ من أصحابنا قالوا: حدثنا محمد بن همام عن جعفر بن محمد بن مالک الفزاری عن (الفرازی قال حدثنا) الحسن بن محمد بن سماعة، عن أحمد بن الحـ(ـا)رث (قال حدثنی) المفضل بن عمر عن یونس بن ظبیان عن جابر بن یزید الجعفی، قال: سمعت جابر بن عبد الله الأنصاری یقول: لما أنزل الله (عزَّ وجلَّ) علی نبیه محمد (صلّی الله علیه وآله وسلّم): ﴿یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الأَمْرِ مِنْکمْ﴾، قلت: یا رسول الله عرفنا الله ورسوله، فمن أولوا الامر الذین قرن الله طاعتهم بطاعتک؟
فقال (علیه الصلاة والسلام): هم خلفائی یا جابر وأئمة المسلمین (من بعدی) أولهم علی بن أبی طالب ثم الحسن ثم الحسین ثم علی بن الحسین ثم محمد بن علی المعروف فی التوراة بالباقر، ستدرکه یا جابر فإذا لقیته فاقرئه منِّی السلام ثم الصادق جعفر بن محمد، ثم موسی بن جعفر، ثم علی بن موسی، ثم محمد بن علی، ثم علی بن محمد، ثم الحسن بن علی، ثم سمیی وکنیی حجة الله فی أرضه وبقیته فی عباده ابن الحسن بن علی.
ذاک الذی یفتح الله تعالی ذکره (به) مشارق الأرض (ومغاربها علی یدیه)، ذاک الذی یغیب عن شیعته وأولیائه غیبة لا یثبت فیها علی القول بإمامته الا من امتحن الله قلبه للإیمان.
قال جابر: فقلت (له) یا رسول الله فهل یقع لشیعته الانتفاع به فی غیبته؟
فقال (علیه الصلاة والسلام): إی والذی بعثنی بالنبوة، إنهم یستضیئون بنوره، وینتفعون بولایته فی غیبته کانتفاع الناس بالشمس وإن تجللها سحاب، یا جابر هذا من مکنون سر الله ومخزون علمه فاکتمه الا من أهله(1).
ترجمه روایت:
ابن بابویه گوید: چندین نفر از اصحابمان برایمان حدیث آوردند، گفتند: حدیث آورد برایمان محمّد بن همّام از جعفر بن محمّد بن مالک فزاری از حسن بن محمّد ابن سماعه، از احمد بن الحارث [گوید: حدیث آورد مرا] مفضّل بن عمر از یونس بن ظبیان از جابر بن یزید جعفی، گوید: شنیدم جابر بن عبد الله انصاری میگفت: هنگامی که خداوند- عزّ وجلّ- بر پیامبرش حضرت محمّد (صلّی الله علیه وآله وسلّم) این آیه را نازل کرد: (ای کسانی که ایمان آوردید، خدا را اطاعت کنید وپیغمبر را اطاعت کنید ونیز اولی الأمر از خودتان را)، عرض کردم: یا رسول الله، خدا ورسولش را شناختیم، اولی الأمر- که خداوند اطاعتشان را به طاعت شما مقرون ساخته است- کیانند؟
آن حضرت -که سلام ودرود خدا بر او باد- فرمود: ای جابر! آنان خلفای من وامامان مسلمین پس از مناند. اوّلشان علیّ بن ابی طالب است، سپس حسن، سپس حسین، سپس علیّ بن الحسین، سپس محمّد بن علی که در تورات به باقر معروف است وتو- ای جابر- او را درک خواهی کرد. پس هرگاه او را ملاقات کردی، سلام مرا به او برسان. پس از او، صادق جعفر بن محمّد، سپس موسی بن جعفر، سپس علیّ بن موسی، سپس محمّد بن علی، سپس علیّ بن محمّد، سپس حسن بن علی، سپس همنام وهم کنیه ام حجّت خدا در زمین وبقیّه الله در میان بندگانش فرزند حسن بن علی، آنکه خداوندی که یادش متعالی است [به دستان او] خاوران [وباختران زمین را فتح خواهد کرد]؛ آنکه از شیعیان ودوستانش غیبتی خواهد داشت که در زمان غیبتش، بر اعتقاد به امامتش ثابت نمیماند مگر کسی که خداوند دلش را برای ایمان آزموده باشد.
جابر گوید: [به آن حضرت] عرضه داشتم: یا رسول الله، آیا شیعیانش را نفعی از او در زمان غیبت هست؟ فرمود: آری؛ سوگند به آنکه مرا به پیغمبری مبعوث ساخت، آنها در عصر غیبت، به نور او روشنایی میگیرند وبه ولایت او نفع میبرند؛ همچنانکه مردم از نور خورشید سود میبرند گرچه ابری آن را بپوشاند. ای جابر، این از مکنون سرّ الهی ومخزون علم اوست، آن را جز از اهلش مخفی بدار.
پاورقی:
-----------------
(1) کمال الدین وتمام النعمة - 1: 253.